Nhạc sĩ Phú Quang và những bản tình ca rung động lòng người

Phú Quang Là nhạc sĩ của nhiều ca khúc làm say đắm lòng người, rất khó để nói tôi thích bài này hơn bài kia của ông. Trong khuôn khổ bài viết, tôi cũng không thể liệt kê những ca khúc được ông sáng tác, việc một số tờ báo xếp hạng TOP 10 ca khúc của ông, chưa hẳn chính xác, bởi mỗi người sẽ cảm nhận bài hát theo nhiều cách khác nhau. Nhưng có một điều quan trọng nhất, ông là người nhạc sĩ được nhiều người mến mộ. Có nhiều ca sĩ như; Lê Dung, Ngọc Tân, Mỹ Linh, Ngọc Anh, Quang Lý, Hồng Nhung, Thu Phương, Tấn Minh, Đức Tuấn đã thể hiện thành công những tác phẩm của ông. Tài giỏi là vậy, hào hoa là thế, nhạc sĩ Phú Quang cũng là người không ngại bày tỏ chính kiến một cách quyết liệt. Trong một lần trả lời phỏng vấn, ông từ chối tiếp tục nộp hồ sơ xin xét tặng giải thưởng nhà nước, bởi như ông nói, chẳng thể đứng cạnh kẻ ăn cắp (đạo nhạc).

Những tác phẩm của nhạc sĩ Phú Quang đi vào lòng người, đêm nhạc của ông luôn cháy vé. Trong những đêm nhạc đó, ông đưa người nghe đi qua từng cung bậc cảm xúc, xen vào đó là những câu chuyện của chính ông kể về hoàn cảnh ra đời bài hát đó. Bài hát “Đâu phải bởi mùa thu”, phổ thơ của Giáng Vân, như nhạc sĩ Phú Quang từng tiết lộ, ông viết tặng cho người tình đầu tiên sống ở Sài Gòn, sau đó cô ấy đã vượt biên vào năm 1977. Dù nhạc sĩ không kể câu chuyện đó, bài hát “Đâu phải bởi mùa thu”vẫn chinh phục người yêu nhạc bởi ca từ và giai điệu nồng nàn da diết, nhưng đầy khắc khoải.

--

Tình yêu của nhạc sĩ Phú Quang không cần bàn cãi, nhưng nhắc đến ông sẽ là thiếu sót nếu không nhắc tới bài “Em ơi Hà Nội phố”. Đây là bài hát được nhiều ca sĩ thể hiện trong các đêm nhạc, trong những chương trình phát trên vô tuyến và sóng phát thanh. Bài hát như một bản hùng ca về một Hà Nội của một thời đạn bom nhưng vẫn toát lên vẻ hào hoa của những người sống tại đó. Tôi đặc biệt thích câu “Người nghệ sĩ lang thang hoài trên phố/Bỗng thấy mình chẳng nhớ nổi một con đường.” Có lẽ do bản thân cũng hay lang thang trên từng góc phố, con đường của Hà Nội.

Nói về hoàn cảnh ra đời bài hát, nhạc sĩ Phú Quang cho biết, nhà ông ở phố Khâm Thiên, trong chiến dịch 12 ngày đêm rải thảm bom B52, ngôi nhà của ông cùng những ngôi nhà xung quanh bị bom Mĩ san phẳng. Sau này trên nền ba ngôi nhà số 47, 49, 51 phố Khâm Thiên, chính quyền đã dựng đài tưởng niệm các nạn nhân, ngôi nhà của nhạc sĩ Phú Quang là một trong ba ngôi nhà đó. Trong những ngày bom rơi đạn nổ năm 1972, nhà thơ Phan Vũ đã sáng tác bài thơ “Hà Nội - phố” trên căn nhỏ phố Hàng Bún. Những câu thơ đầu tiên ra đời trong tiếng bom B-52 của Mỹ xối xả thả xuống bầu trời Hà Nội.

Năm 1986 khi đang công tác tại sở văn hóa thành phố Hồ Chí Minh, nhạc sĩ Phú Quang đã phổ nhạc bài thơ, ngay lập tức bài hát “Em ơi Hà Nội phố” được công chúng đón nhận. Thời điểm bài hát ra đời, tôi đang là sinh viên, và nghe ca sĩ Ngọc Tân thể hiện đầu tiên, sau này có ca sĩ Quang L‎ý và ca sĩ Bằng Kiều thổi hồn vào bài hát nổi tiếng này. Sở dĩ tôi viết về bài hát Em ơi Hà Nội phố” dài dòng một chút, bởi năm 1972 khi nhạc sĩ Phú Quang ở trong hầm trú ẩn ngay đầu phố Khâm Thiên, bản thân tôi cùng gia đình cũng ở trong hầm trú ẩn ngay giữa con phố đó.

Là người sáng tác hàng chục bài hát nổi tiếng, nhạc sĩ Phú Quang còn viết nhạc cho nhiều bộ phim. Nhưng trên hết, ông luôn dành cho Hà Nội một tình cảm sâu nặng. Trái tim người nhạc sĩ tài hoa đã ngừng đập vào ngày 8, tháng 12, năm 2021 hưởng thọ 73 tuổi. Rời cõi tạm, ông để lại cho hậu thế một gia tài âm nhạc đáng nể. Xin được giới thiệu bài hát “Mơ về nơi xa lắm” phổ thơ của Thái Thăng Long đến mọi người thay lời kết.

---