PHAN LINH - Trần Quảng Nam

1.
Khoảng đầu thập niên 60, giới trẻ Sài Gòn đều yêu thích ca khúc La Nuit do Adamo hát. Được viết ở nhịp 4/4, câu nhạc dài 8 nốt và nghỉ trọn một ô nhịp kế tiếp để ban nhạc có cơ hội đối đáp với giai điệu. 
(Si je t’oublie pendant le jour) 

Nhiều nhạc sĩ VN đã áp dụng câu nhạc 8 chữ như: 

(Ngàn năm thương hoài một bóng người thôi) 
(Bài thánh ca đó còn nhớ không em) 
………………. 
Hay có thể khác điệu nhạc như: 
(Mỗi năm đến hè long man mác buồn) 
(Thức trọn đêm nay để nhớ thương em) 
……………….. 
Nhưng thường chỉ có 2 câu nhạc mở đầu, sau đó là những câu nhạc phát triển liên tục, nối tiếp nhau cho đến cuối đoạn nhạc.
 
2.
Bản Mười Năm Tình Cũ của nhạc sĩ Trần Quảng Nam là một ngoại lệ, vì ông dùng chỉ một hình thức duy nhất từ đầu đến cuối. 
Bản nhạc có cấu trúc: (AA’-BB-A’-Coda). 
Nét nhạc mở đầu của các câu A và A’ (mi la fa mi là mi la Đố). 
Nét nhạc mở đầu của 2 câu B (mi la si Mí Mí si Mí la). 
Nét nhạc mở đầu của câu Coda (la la la la la mi la Ré). 

Tuy chỉ có một tiết tấu duy nhất từ đầu đến cuối nhưng nó không bị rề rà, đều đặn, nhàm chán như một số các bài thơ 8 chữ đã được phổ nhạc. 
Giai điệu được viết với hồn của thang âm ngũ cung VN, nó buồn bã, da diết, gợi nhớ, hồi tưởng... Nét nhạc di chuyển với những quãng xa nên rất gần gũi với các dấu gập ghềnh, trầm bổng trong tiếng Việt. 

Chính vì dựa trên thang âm ngũ cung, hồn dân tộc, nên phần hoà âm cũng có một sắc thái riêng rất đặc biệt. 
Nhất là nét nhạc Coda, chỉ ở một người có kiến thức rộng về chuyên môn, bản lãnh, kinh nghiệm, từng trải mới có cách dùng như vậy: 
Như anh hôm nay thấy lòng tiếc nhớ (Bb) 
Mười năm không gặp mười năm nhớ thương (A) 
(Trong âm gia La thứ, Bb chỉ là bậc II giáng nhân tạo).
 
Có lẽ ý tác giả chỉ muốn ghi lại những kỷ niệm của một mối tình như là một hoài niệm đẹp. Bây giờ đã xa xôi cách trở (Bb), người yêu cũ cũng đã yên phận mới, tâm sự đã nguôi ngoai, thanh thản nên cho kết ở hợp âm La trưởng (A) lạc quan, nhẹ nhõm… 

3.
Biến cố 1975 khiến cho nhiều gia đình VN, nhiều mối tình bị dang dở, chia cắt, đôi bờ vẫn còn thương nhớ khôn nguôi. 
Mười Năm Tình Cũ của nhạc sĩ Trần Quảng Nam là cảm xúc chân thật của tác giả, nó đã nói thay tâm trạng cho biết bao nhiêu người, nên đã được mọi người, mọi giới yêu mến, đồng cảm đón nhận ngay là lẽ đương nhiên, tất yếu. 

Kính chúc BBT/DTL và quí độc gỉa một năm mới An Khang Thinh Vượng. (Phan Linh).