PHAN NAM - Trần Nhã My huyễn hoặc ngày em... (*)

Những hoang mang, giằng xé trong tình yêu được khai thác qua từng hỗn mang tâm trạng, tựa như từng dòng nhật ký được ghi chép bằng thơ.

Những thảng thốt trong thơ tựa như những “nhịp thở” được tạo tác hài hòa và tinh tế. Tập thơ ấn tượng người đọc bởi những khao khát chiếm lĩnh cái đẹp bằng ký tự ẩn trong mạch ngầm yêu thương, trong trẻo. Bài thơ “cổ tích của anh” như một nốt lặng ngọt ngào giữa bao bộn bề, âu lo của cuộc sống. Tác giả đã khéo léo bày tỏ nỗi lòng trẻ trung yêu đời, gây được chiều kích tò mò từ sự giản đơn, mộc mạc: “Em ngây ngô hỏi mãi/ duy nhất một câu/ chuyện cổ tích làm sao đánh mất?/ anh cười và nheo nheo mắt/ anh trộm nó rồi và đã kể em nghe”. Nỗi lòng của nữ sỹ được khắc họa qua hàng loạt cung bậc cảm xúc cảm tình yêu: dâng trào, hờn dỗi, da diết, vui sướng, khổ đau... trong tận nỗi cùng cực của yêu thương, thực khó để thốt nên lời: “em dỗi chính mình/ sao cứ đòi mãi/ quà valentine”. Với người đàn bà đang đi tìm giá trị đích thực của tình yêu, dường như mọi biến động dẫu nhỏ nhoi đến tác động đến nỗi buồn lặn sâu trong thân xác.

Nhà thơ Trần Nhã My

Nữ sĩ Xuân Quỳnh từng có những câu thơ tuyệt tác về sóng và em: “Làm sao được tan ra/ thành trăm con sóng nhỏ/ Giữa biển lớn tình yêu/ Để ngàn năm còn vỗ” bày tỏ khát vọng mãnh liệt của tình yêu chưa bao giờ cạn vơi. Dẫu mỗi cung cách bày tỏ khác nhau nhưng tôi cho rằng, nhà thơ Trần Nhã My cũng có những dòng thơ đầy nữ tính như thế, với một trái tim đầy quyến rũ, sâu sắc: “Bởi yêu nhau/ nên ghềnh đá vẫn chịu đau trước ngàn con sóng vỡ/ sau nát tan là từng đợt vỗ về... (Em về với biển). Người đọc luôn tìm thấy cõi tĩnh lặng dịu dàng của con chữ được bày tỏ qua từng nhịp, từng dòng thời gian. Bó hoa tươi đẹp rực rỡ đang làm duyên làm dáng mà tỏa hương sắc cho đời, uống cạn yêu thương về phía “anh ở đầu sông em cuối sông”. Nhà thơ Trần Nhã My đã chắt lọc vần thơ trong sâu thẳm cõi lòng:

“Em cược tháng Chín ngọn lúa vàng nặng trĩu

Vàm cỏ mát xanh trong điệu lý chiều chiều

bên mái chèo có áo bà ba màu bông súng tím

đám vịt chạy đồng qua vạt nắng liêu xiêu”

(Cược tháng chín)

Thơ của chị được thành hình tự nhiên và rất chân thành, tựa dòng sông Vàm Cỏ đã thấm vào huyết quản “thương nhau đã chín ba mùa lúa” (thơ Hoài Vũ). Mở mắt ngắm nhìn cuộc sống muôn màu, nhưng có lẽ tâm thức luôn luôn đắm say, giải mã dẫu đôi lúc phải nhốt nỗi buồn lên mây. “Giông bão hóa thành nắng mới/ triều cường biến những hoa thơm/ đá núi xây nên lâu đài có cầu vồng bảy sắc/ mẹ đón em vào đời bên nụ cười ấm áp của cha” (cho ngày sinh em), những dòng thơ xoáy sâu vào niềm hạnh phúc dâng đến tận cùng, khi đứa con chào đời, dường như mọi mệt nhọc, khó khăn đều tan biến. Tự khúc ngày sinh bao giờ cũng chan chứa, đan xen nhiều cảm xúc.

Với một người chuyên tâm tận hiến vào sâu trong lớp vỏ nghĩa nhân, hằng ngày vẫn miệt mài ươm mầm chăm sóc, chắc chắn sớm thu được hoa thơm, trái ngọt. Tiếng nói của con tim khắc khoải trước muôn ngàn bão giông của đời sống, khi ngòi bút thấm đẫm ý vị nhân sinh, phác họa niềm tin cằn khô trên cánh đồng mùa hạn: “Có bà mẹ trẻ/ vứt bỏ giọt máu của mình/ trong lặng thinh từng đêm giằng xé/ Làm sao cứu chuộc lỗi lầm đã gây/ chiều nghĩa trang có hai kẻ ăn mày/ cô đơn không cho nhặt xác” (Ác mộng anh). Nỗi lạnh lùng mang hơi hướm của nỗi cô độc trót vương vào thi ca, và niềm thôi thúc người cầm bút viết về quê hương dấu yêu cũng khiến người đọc không khỏi thổn thức: “Mang lời thề và những khát khao/ vùng trời đỏ rực ánh vàng sao/ thế hệ trẻ ngày nay tiếp bước/ ngày không xa/ chim trao trảo bay về... (Chim trao trảo bay về).

Không ai có thể cất bước trên đường mà không nặng lòng với quê nhà, muốn bay đi cho quên tháng ngày, nhưng chưa xa đã nhớ bữa cơm nhà cay cay đôi mắt, quấn chặt trong tiềm thức. Nếu ví vẻ đẹp của thi ca như đôi má hồng của người phụ nữ thì người đọc sẽ tìm thấy yêu thương chín lịm đang tan dần trong đôi mắt, khiến mỗi ai nếu mở ra rồi sẽ rất khó gấp lại trang thơ đầy huyễn hoặc. Trần Nhã My là tác giả rất thành công khi dẫn dắt người đọc đi vào khu vườn ngôn từ do chị tạo ra, nhưng dường như cần nhiều hơn sự xáo động trong trái tim thi sĩ, quan trọng hơn là ở hướng nhìn, thoát ra những nhỏ nhặt thường ngày. Và nỗi đồng cảm của người đọc sẽ là bước ngoặt giúp thơ chị vươn xa hơn nữa. Dẫu sao “huyễn hoặc ngày em” là một thi phẩm khó lòng chối từ, nếu độc giả thực sự mở lòng...