UYÊN THAO - Mai Trung Tĩnh - tiếng thơ của một tâm hồn chứa đầy ước vọng

06 Tháng Hai 20183:09 CH(Xem: 4699)
UYÊN THAO - Mai Trung Tĩnh - tiếng thơ của một tâm hồn chứa đầy ước vọng


Mai Trung Tĩnh tên thật Nguyễn Thiệu Hùng. Sinh năm 1937 tại Hà Nội. Tốt nghiệp cử nhân văn khoa tại Sài gòn. Sau 1975 đến định cư tại Baltimore, Maryland, Hoa Kỳ. Qua đời lúc 2 giờ 25 sáng ngày 20 tháng 02 năm 2002 tại Baltimore, Maryland.
Tác phẩm đã xuất bản :
• 40 Bài Thơ (cùng Vương Đức Lệ - được giải thưởng Văn Học Toàn Quốc 1961)
• Ngoài Vườn Địa Đàng (thơ, 1962)
• Những Bài Thơ Xuôi (1969)
• Thơ Mai Trung Tĩnh (2001 xb tại Hoa Kỳ)
Nhà thơ Mai Trung Tĩnh làm thơ rất ít. Chẳng những ông đã ít giao du với anh em trong văn giới mà, ông cũng ít liên hệ với những người đứng đầu các tạp chí thuần túy văn học, nghệ thuật.
Vì thế, sau khi tạp chí Sáng Tạo bộ mới đình bản, văn giới không còn cơ hội đọc thơ ông. Phải tới cuối thập niên 1960, đầu thập niên 1970, những người yêu thơ ông, thỉnh thoảng mới được đọc thơ Mai Trung Tĩnh, trên tạp chí Văn, ở Saigon.
Ông viết lời cho ca khúc của nhạc sĩ Trần Thiện Thanh: Lâu Đài Tình Ái

Mai Trung Tĩnh tên thật Nguyễn Thiệu Hùng, sinh năm 1937 tại Hà Nội , mất năm 2002 tại Baltimore, Maryland


--------------------


Thế giới thơ Mai Trung Tĩnh có thể dễ dàng gợi nhắc một câu chuyện cổ Đông Phương được truyền kể từ nhiều thế kỷ trước khi Socrate nói cái câu: "Hãy tự mình hiểu lấy chính mình".

Chuyện kể: Thuở ban sơ, sự xuất hiện của vị thần trí tuệ đã dấy lên một cuộc rượt bắt quyết liệt. Ở khắp nơi, con người đều ráo riết truy lùng do khao khát nắm được thần trí tuệ trong tay. Vì vậy, thần phải liên tục trốn chạy.

Trước tiên, thần trốn vào vùng rừng núi với ý nghĩ nhờ những lớp vách đá và cỏ cây trùng điệp xoá lấp mọi dấu vết của mình. Thần đã nghĩ lầm. Con người biết ngay thần đang trốn ở đâu nên lập tức vạch cây, xẻ núi lùng sục ngày đêm. Thế là thần phải tìm nơi ẩn trốn khác.

Thần quyết định chui xuống đại dương. Nhưng, mặt nước mênh mông trên khắp địa cầu vẫn không đủ che chở cho thần. Con người không tìm thấy dấu vết thần trong các vùng rừng núi đã đoán chắc là thần đang ẩn mình dưới đáy biển. Cuộc lùng sục từ mọi phía liền ào xuống đại dương và tiếp diễn vô cùng gay gắt. Biển sâu lại dậy sóng, sau khi rừng rậm, núi cao đã bị dẫm nát.

Không còn chỗ dung thân trên mặt trái đất, thần đành bay thẳng lên trời với hy vọng con người sẽ nản chí ngưng truy tầm. Một lần nữa, thần lại lầm. Nỗi khát khao nắm bắt được thần vẫn càng lúc càng tăng và con người theo thần bén gót. Vừa bay lên không trung, thần đã phát hiện ngay tình trạng đang bị bám đuổi sát nút từ mọi phía.

Lúc này thần không còn nơi trốn tránh và lâm cảnh nguy khốn cùng cực.

Thần không còn đủ thời giờ suy tính mà chỉ kịp hành động chớp nhoáng kiếm lấy một chỗ tạm ẩn mình. Trong lúc cấp bách, thần đánh liều chui ngay vào cơ thể con người.

Cái quyết định táo bạo bất ngờ này lại trở thành quyết định tuyệt vời của thần.

Nỗi háo hức tìm bắt thần của con người không hề suy giảm, hướng truy tróc vẫn ngày một mở rộng thêm nhưng thần đã có thể ung dung nghỉ ngơi trong sự bình an tuyệt đối.

Câu chuyện ngưng ở đây với ít nhất hai câu hỏi sừng sững:

-- Phải chăng con người đã đi quá xa trong cái đà hướng ngoại đến nỗi quên hẳn bản thân mình?

-- Phải chăng con đường tự tìm hiểu bản thân của con người khuất khúc mịt mù hơn mọi con đường lên trời xuống biển?

Dù nghiêng về cách giải đáp nào thì hình ảnh con người vẫn hiện lên qua vóc dáng bơ vơ của một thân phận lạc loài trôi giạt với hàng trăm ngàn nghi vấn. Và, càng nỗ lực giải đáp, con người lại càng mất phương hướng. Mỗi lời giải đáp dường như chỉ mở bung ra thêm hàng trăm ngàn nghi vấn khác.

Nỗi khát khao hiểu biết từ thuở ban sơ còn ngùn ngụt cháy, nhưng con người luôn quay cuồng trong tối tăm về chính sự hiện diện của mình. Những điều được gọi là nguồn vui, là hạnh phúc, là chân lý trên đời … cứ như những bóng ma chập chờn ẩn hiện dưới trăm ngàn hình thức.

Quay về hướng nào con người cũng bắt gặp những màu sắc tươi hồng, những âm thanh dịu ngọt.

Nhưng thoáng chốc mọi thứ lại biến dạng ngay thành những nỗi đau đớn, những lời gào thét hãi hùng. Sự hoá thân chớp nhoáng này không chỉ đơn giản do tính phù du mà dường như đã biểu hiện tính muôn màu của một sự việc nào đó khiến con người vốn đang quay cuồng trong tăm tối lại càng quay cuồng thêm vì không thể phân biệt nổi cái giả với cái chân, không thể nắm bắt được bản chất của mọi điều đang hiện ra ngời ngời trước mắt.

Đây chính là hình ảnh con người trong thơ Mai Trung Tĩnh. Con người nồng nàn yêu thương cuộc sống, khao khát trông tìm ánh sáng hạnh phúc và chân lý nhưng bị giam cứng trong ngôi nhà ngục hoang mang vì lạc hướng.

"Một anh chàng khổng lồ đứng dưới chân núi, lăn những tảng đá xanh lên những triền núi dốc ngược của sự ngu dốt rực rỡ và những điêu ngoa hào nhoáng".

Hình ảnh ví von này của Nguyên Vũ khi viết về Mai Trung Tĩnh đã phác hoạ khá sắc sảo con người trong thơ Mai Trung Tĩnh và thơ Mai Trung Tĩnh. Thơ Mai Trung Tĩnh chính là tiếng nói của một tâm hồn ấp ủ những hoài vọng vô cùng nhưng lại không vượt nổi những hệ lụy ràng buộc của một kiếp người hữu hạn về mọi mặt.

Vị thần trí tuệ xuất hiện từ buổi ban sơ có lẽ đang ngon giấc ngay giữa trái tim hay khối óc của con người. Nhưng khoảng cách giữa thần và người lại xa thẳm. Cho nên, con người vẫn phải làm cái việc vô vọng là lăn những tảng đá xanh lên triền núi dốc ngược ? một triền núi hình thành bằng sự thần tượng hoá những ngu dốt và điêu ngoa của chính con người kéo dài theo lịch sử.

Tiếng thơ trong cảnh ngộ này có thể chỉ là tiếng than oán não nề về nỗi khốn cùng hay hơi thở dài tuyệt vọng vì ý thức rõ trạng huống bất lực bi thảm của bản thân con người. Nhưng, tiếng thơ này không có trong thơ Mai Trung Tĩnh.

Tuy không vượt nổi cái thân phận hữu hạn bị trói buộc giữa muôn ngàn hệ luỵ, Mai Trung Tĩnh vẫn tự tìm được cho mình một lối thoát để có thể tạm rời xa ngôi nhà ngục hoang mang u uất. Những ưu tư giăng mắc bám theo anh như hình với bóng nhưng không xé nát tâm tư anh và những hoài vọng không thể hiện hình thành thực tế vẫn không trở thành những ngọn roi chí tử.

Từng khoảnh khắc thời gian nào đó, Mai Trung Tĩnh vẫn tìm được thư thái cho tâm hồn qua một ánh nắng buổi sáng, một bông hoa đang hé nở, một nụ cười chan chứa yêu thương hoặc một hơi ấm từ bàn tay bè bạn…

Buổi sáng anh trở dậy ra lan can nhìn xuống đường
Anh nhìn cuộc đời ở dưới ấy
Không khí trong lành đất trời cỏ cây chim chóc
Và tiếng nói của người vào châu thành
Tâm hồn anh đã ngủ giữa đám ồn ào
Con ngựa khỏe lành gõ móng nhịp đều buổi mai
Người thợ rảo chân trong gió sớm
Mỗi ngã tư như hội học trò

Dù quay cuồng giữa muôn ngàn băn khoăn khắc khoải, Mai Trung Tĩnh vẫn có được bóng mát của sự bình yên do thái độ thản nhiên chấp nhận mọi sự hiện hữu trên đời, bất kể đó là mất mát, là điên cuồng, là ngược ngạo…

Đây cũng chính là điều khiến thơ Mai Trung Tĩnh ít hiển hiện bóng hình sôi nổi của thời đại mà anh đang sống, một thời đại in hằn dấu vết những tai ương khốc liệt. Có lẽ trước mắt Mai Trung Tĩnh, thời đại nào cũng chỉ là một khoảnh khắc phù du so với thời gian vô cùng của cuộc sống. Cho nên, mọi tai ương đều chỉ là cát bụi trước cái Hữu Hạn bi thảm mà con người phải gánh chịu từ kiếp này qua kiếp khác. Không một tai ương nào đủ tầm vóc đọ nổi với cảnh ngộ lạc hướng của con người trên đường truy lùng ánh sáng trí tuệ có thể soi tỏ dung nhan Hạnh Phúc và Chân Lý.

Mai Trung Tĩnh không thể rời khỏi thời đại của mình, nhưng anh đã đặt mọi thời đại vào dòng sống miên viễn để đối mặt với cuộc đời muôn thuở. Đây là cuộc đối mặt từng dày vò tâm tư không biết bao nhiêu con người nhưng với riêng Mai Trung Tĩnh, anh đã giữ được nụ cười gánh chịu mọi thương đau.

Tiếng thơ Mai Trung Tĩnh đã trở thành tiếng thơ của một tâm hồn chứa đầy ước vọng nhưng biết nhận phận mình để thản nhiên đi giữa những tai ương.

Anh kêu ca ư? ? Đừng! Buổi sáng tỉnh dậy, tôi muốn nói đem niềm tin cho tâm hồn.

Cuộc đời không bao giờ bỏ tôi.

Tôi phải đi xuống và can đảm nhận lấy những phần việc

Trong thơ Mai Trung Tĩnh, dường như bóng dáng lão ngư ông của Hemingway không ngừng thấp thoáng.

Một con người mang thân phận bi thảm của kiếp người với nỗi khát khao tuyệt vọng kéo dài từ vạn kỷ sống giữa một thời đại khốc liệt mà hình hài vương đầy thương tích của một thân phận nạn nhân.

Nhưng đó là con người không ngừng thiết tha yêu thương cuộc sống và vẫn bình thản đi tới kể cả khi hình hài đang phản bội chính mình.

Uyên Thao

Gửi ý kiến của bạn
Tên của bạn
Email của bạn
14 Tháng Ba 20245:55 CH(Xem: 133)
Hôm nay là ngày mở cửa mả của anh (31/01 (2024) mà em vẫn chưa thực sự tin là anh đã đi xa.
29 Tháng Hai 20248:09 SA(Xem: 180)
Thơ Phan Xuân Sinh không có những mộng mơ vì đời không cho anh có thời giờ mộng mơ. Anh rất thực tế nên thơ của anh rất đời, rất hào sảng.
18 Tháng Hai 20244:13 CH(Xem: 349)
Ngược lại Mai Thảo chưa ghét bỏ ai bao giờ. Anh chửi, như một thói quen, một cách mắng yêu, chỉ trong bàn nhậu.
08 Tháng Hai 202410:14 SA(Xem: 421)
Rất nhiều nhạc sĩ tài danh đều bắt đầu bằng tự học, không qua trường lớp đào tạo, và Phạm Đình Chương cũng không ngoại lệ.
25 Tháng Giêng 20249:11 SA(Xem: 245)
Tôi thả những cánh hoa nghệ thuật bay theo chiều gió, chẳng biết có cánh nào rơi vào bàn tay thân ái của kẻ sĩ?
11 Tháng Giêng 20249:16 SA(Xem: 364)
Có lẽ tôi hiểu ra “ga Suối Vằn” ở đâu rồi./ Đó không chỉ là một địa danh hư cấu, mà chính xác hơn: một địa chỉ để tìm đến văn chương.
28 Tháng Mười Hai 202310:56 SA(Xem: 366)
Người ta thường gọi Dương Bích Liên là họa sĩ của Hà Nội.
21 Tháng Mười Hai 20231:37 CH(Xem: 324)
Chàng vẽ đẹp, tranh chàng mượt mà, màu sắc êm dịu, đường nét mềm mại, ánh sáng mạnh, bố cục lạ.
14 Tháng Mười Hai 20231:29 CH(Xem: 465)
Trong tất cả các bài thơ của Cung Trầm Tưởng mà tôi biết và từng đọc, tôi thích nhất là bài Kiếp Sau của ông.
07 Tháng Mười Hai 20233:58 CH(Xem: 476)
Giờ đây, tôi không còn cơ hội nào trò chuyện với anh nữa, để hiểu anh thêm nữa. Anh đã đi, xa chúng ta mãi mãi.
Du Tử Lê Thơ Toàn Tập/ Trọn bộ 4 tập, trên 2000 trang
Cơ sở HT Productions cùng với công ty Amazon đã ấn hành Tuyển tập tùy bút “Chỉ nhớ người thôi, đủ hết đời” của nhà thơ Du Tử Lê.
Trường hợp muốn có chữ ký tác giả để lưu niệm, ở Việt Nam, xin liên lạc với Cô Sóc, tel.: 090-360-4722. Ngoài Việt Nam, xin liên lạc với Ms. Phan Hạnh Tuyền, Email:phanhanhtuyen@gmail.com
Ở lần tái bản này, ngoài phần hiệu đính, cơ sở HT Productions còn có phần hình ảnh trên dưới 50 tác giả được đề cập trong sách.
TÁC GIẢ
(Xem: 16701)
Ông là một nhà văn nổi tiếng của miền Nam.
(Xem: 11969)
Từ hồi nào giờ, giới sinh hoạt văn học, nghệ thuật thường tập trung tại thủ đô hay những thành phố lớn. Chọn lựa mặc nhiên này, cũng được ghi nhận tại Saigòn, thời điểm từ 1954 tới 1975.
(Xem: 18744)
Với cá nhân tôi, tác giả tập truyện “Thần Tháp Rùa, nhà văn Vũ Khắc Khoan là một trong những nhà văn lớn của 20 năm văn học miền Nam;
(Xem: 8940)
Để khuây khỏa nỗi buồn của cảnh đời tỵ nạn, nhạc sĩ Đan Thọ đã học cách hòa âm nhạc bằng máy computer.
(Xem: 8007)
Mới đây, có người hỏi tôi, nếu không có “mắt xanh” Mai Thảo, liệu hôm nay chúng ta có Dương Nghiễm Mậu?
(Xem: 416)
Nói một cách dễ hiểu hơn, thơ ông phù hợp với kích cỡ tôi, kích cỡ tâm hồn tôi, phù hợp với khả năng lãnh nhận, thu vào của tôi, và trong con mắt thẩm mỹ tôi,
(Xem: 755)
Chúng tôi quen anh vào cuối năm 1972.
(Xem: 981)
Anh chưa đến hay anh không đến?!
(Xem: 22283)
Giờ đây tất cả mọi danh xưng: Nhà văn. Thi sĩ. Đại thi hào. Thi bá…với con, với mẹ, với gia đình nhỏ của mình đều vô nghĩa. 3 chữ DU-TỬ-LÊ chả có mảy may giá trị, nếu nó không đứng sau cụm từ “Người đã thoát bệnh ung thư”.
(Xem: 13822)
Nấu cơm là công việc duy nhất trong ngày có liên quan đến cộng đồng gia đình, mà, gần đây Bố đã được miễn, vì cả nhà cứ bị ăn cơm sống hoài.
(Xem: 19049)
Tình Sầu Du Tử Lê - Thơ: Du Tử Lê - Nhạc: Phạm Duy - Tiếng hát: Thái Thanh
(Xem: 7736)
Nhưng, khi em về nhà ngày hôm nay, thì bố của em, đã không còn.
(Xem: 8633)
Thơ Du Tử Lê, nhạc: Trần Duy Đức
(Xem: 8342)
Thời gian vừa qua, nhà thơ Du Tử Lê có nhận trả lời phỏng vấn hai đài truyền hình ở miền nam Cali là SET/TV và V-Star-TV.
(Xem: 10885)
Triển lãm tranh của Du Tử Lê, được tổ chức tại tư gia của ông bà Nhạc Sĩ Đăng Khánh-Phương Hoa
(Xem: 30528)
Tôi gọi thơ Du Tử Lê là thơ áo vàng, thơ vô địch, thơ về đầu.
(Xem: 20707)
12-18-2009 Nhà thơ Du Tử Lê phỏng vấn nhạc sĩ Thân Trọng Uyên Phươn
(Xem: 25300)
Khi gối đầu lên ngực em - Thơ Du Tử Lê - Nhac: Tịnh Hiếu, Khoa Nguyễn - Tiếng hát: Đồng Thảo
(Xem: 22779)
Người về như bụi - Thơ: Du Tử Lê - Nhạc: Hoàng Quốc Bảo - Tiếng hát: Kim Tước
(Xem: 21556)
Hỏi chúa đi rồi em sẽ hay - Thơ: Du Tử Lê - Nhạc: Hoàng Thanh Tâm - Tiếng hát: Tuấn Anh
(Xem: 19611)
Khái Quát Văn Học Ba Miền - Du Tử Lê, Nguyễn Mạnh Trinh, Thái Tú Hạp
(Xem: 17921)
2013-03-30 Triển lãm tranh Du Tử Lê - Falls Church - Virginia
(Xem: 19109)
Nhạc sĩ Đăng Khánh cư ngụ tại Houston Texas, ngoài là một nhạc sĩ ông còn là một nha sĩ
(Xem: 16789)
Triển Lãm Tranh Du Tử Lê ở Hoa Thịnh Đốn
(Xem: 15987)
Triển lãm Tranh và đêm nhạc "Giữ Đời Cho Nhau" Du Tử Lê đã gặt hái sự thành công tại Seattl
(Xem: 24313)
Nhà báo Lê Văn là cựu Giám Đốc đài VOA phần Việt Ngữ
(Xem: 31732)
ngọn cây có những trời giông bão. ta có nghìn năm đợi một người
(Xem: 34784)
Cung Trầm Tưởng sinh ngày 28/2/1932 tại Hà Nội. Năm 15 tuổi ông bắt đầu làm thơ,