dutule.com (ngày 18 tháng 9-2018): Phát Dương là một cây bút sinh năm 1995 tại Bạc Liêu - - Hiện đang theo học ngành Văn học tại trường Đại học Cần Thơ. Phát Dương từng được trao giải văn xuôi năm 2017 bởi tổ chức bất vụ lợi Du Tử Lê Foundation vì những cảm nhận sắc bén của Phát Dương ở lãnh vực hiện thực xã hội, qua những truyện ngắn, như những miểng gương soi đời thường đáng cho nhiều người suy nghĩ.
Mới đây, Phát Dương đã cho xuất bản tập truyện nhan đề “Tự nhiên say”, như một tập hợp những mảnh gương xã hội, soi tới những miểng đời bị cơn lốc thời thế cuốn đi quá xa, như một thứ nạn nhân của những phong trào vong thân hôm nay.
Trong truyện ngắn chính, “Tự nhiên say” được dùng làm tựa đề chung cho cả tập truyện, có đoạn:
“… Típ nghĩ, rượu chẳng qua chỉ lột vỏ con người. Thứ rượu nguyên chất không pha tạp ấy. Như lột vỏ củ hành, cay mắt quá thành ra người ta phải đổ thừa. Họ đâu chấp nhận mình tệ hại, bởi họ kì công tô vẽ một họ tốt đẹp qua ngần ấy thời gian rồi mà. Rượu, nếu uống vừa phải, chỉ đủ làm người ta can đảm, bộc lộ những thứ người ta không dám. Có thể tốt có thể xấu. Có thể yếu mềm như anh Tư Xị say nằm vật ra ư ử khóc tiếc cô bồ theo chồng Đài Loan quăng lại chiếc nhẫn đính hôn, uổng công nuôi cò; có thể hung hãn như chú Hai, bình thường chất phác như cục đất mà say nắm đầu đập bà vợ chằn lửa cái một. Chẳng qua rượu là chìa khóa, khui những rương hòm chất chứa. Bùng nổ. Còn nhiều trường hợp hi hữu, thôi nói làm gì. Nghe buồn lắm.”
Đọc chỉ một đoạn văn ngắn này thôi, của Phát Dương, cũng đã đủ cho tôi (cho nhiều đọc giả khác?) thấy lòng mình bỗng chùng xuống. Như thể ngay trước mắt ta, đang diễn ra những bi kịch đời thường, ngày một thêm ăn mòn nhân cách của một số phụ nữ Việt Nam hôm nay!!!
Số phụ nữ đó, theo tôi, không là ai khác hơn con cháu của những bà mẹ, những phụ nữ Việt Nam bao đời chân lấm tay bùn… Nhưng họ lại là những người gìn giữ truyền thống, giềng mối dân tộc không bị tha hóa, hay biến thái qua các cuộc xâm lăng dài lâu của những kẻ thù thâm độc…
Ý thức hay những hồi chuông báo bão đó, của cây bút sinh năm 1995, Phát Dương, rất đáng cho chúng ta ghi nhận.
Lại nữa, với một văn phong đôi chỗ có vẻ dân dã và, chủ tâm không nói nhiều, không giảng giải dài dòng, chỉ dùng một vài hình ảnh đơn giản, cụ thể… chính là những cạnh sắc nổi rõ của cõi văn xuôi mang tên Phát Dương vậy.
Du Tử Lê,
(Garden Grove, 9-2018)