Đình Phú, hát như một trải nghiệm hay, cách thế thể hiện nhân cách mình?

1.
Tôi không nhớ chính xác thời gian, cũng như nơi chốn - - Nhưng nhiều phần (nếu tôi không lầm), đó là những năm cuối thập niên (19)90, khi Bùi Cung, Nguyễn Khắc Nhượng, Phi Long…, dắt tôi dò dẫm bước từng bậc thang hẹp, lên tầng lầu phòng trà Sixteen, Lê Quý Đôn(?) Mắt chưa kịp làm quen bóng tối, trên sân khấu lớn, bên tay phải, tiếng hát của người ca sĩ có khuôn mặt đàn ông, đầy cá tính và, tiếng hát nồng nàn tình cảm, đang buông trôi thân, tâm mình trong:
“Tôi xa người như xa núi sông
Em bên kia suối, bên kia rừng
Em bên kia nắng, bên kia gió
Tôi một dòng sương lên mênh mông.”
Tiếng hát tình cờ, đóng đinh chân tôi trên sàn gỗ. Bùi Cung kéo tôi đi. Tôi không nghĩ, Bùi Cung nhận biết đó là “K. khúc của Lê”, nhạc Đăng Khánh. Tôi cũng không nghĩ Bùi Cung liên tưởng dường có một liên hệ nào đó (dù mơ hồ), giữa tôi và, người ca sĩ vóc dáng côn đồ, gương mặt bậm trợn kia. Nhưng Bùi Cung đã khựng lại. Bùi Cung cũng theo tôi, hướng về sân khấu…
Tiếng hát trôi tiếp… “dòng sương lên” và, “fade away” với:
“Tôi xa người, xa không hờn oán.
Vườn tôi trăng lạnh đến hoang tàn.
Nhớ ai buồn nhất trên vai áo.
Mưa ở đâu về như vết thương.” 
Trong sàn nhẩy vài cặp tình nhân còn quyến luyến tiếng hát hay, bước nhẩy của chính họ? 
Tiếng vỗ tay râm ran từ những vùng bóng tối nhấp nhô đầu người và, những vạt đèn mầu, chia cắt khoảng không gian giới hạn thành những ô nhỏ, cũng nhấp nhô, không đều.
Tiếng hát tắt. Được những mũi đinh tình cờ, giải phóng đôi chân, tôi theo Cung tìm tới bàn của mình.
Không ai nói về tiếng hát, người ca sĩ. Nhượng hỏi tôi uống gì? Cung ghé tai Phi Long. Tôi trả lời, xin cho tôi ly cà phê, nếu được. Đèn sân khấu đổi với sự xuất hiện và, tiếng hát của một người nữ nào đó. Nhưng gương mặt đàn ông, đầy cá tính và, tiếng hát nồng nàn tình cảm của người ca sĩ vẫn không buông bỏ tôi.

Tôi không nhớ sau phần trình diễn của bao nhiêu ca sĩ (thì), tới lượt người ca sĩ có sức thu hút mạnh mẽ kia, trở lại sân khấu, một lần nữa.
Lần này, rất điệu nghệ, anh ngồi trên một chiếc ghế đẩu, ôm guitar, hát với nền piano và, tiếng trống rất lơi. Không giới thiệu, không intro., anh thong thả bước vào ca khúc, vẫn với tiếng hát nhả chữ chính xác, đặc biệt mà, êm đềm, nồng nàn, thủ thỉ hơn:
“Ơn em, thơ dại từ trời,
Theo ta xuống biển, vớt đời ta trôi.
Ơn em, dáng mỏng mưa vời,
Theo ta lên núi, về đồi yêu thương.
Tạ ơn em! Tạ ơn em!
Ơn em, ngực ngải, môi trầm,
Cho ta cỏ mặn, trăm lần lá ngoan.
Ơn em, hơi thoáng chỗ nằm.
Dấu quanh dấu quẩn, nỗi buồn một nơi.
Tạ ơn em! Tạ ơn em!...”
Lần này, bằng hữu quay nhìn tôi. Im lặng. Họ nhận biết, đó là “Ơn Em”, tên dân gian đặt cho ca khúc “Giữ Đời Cho Nhau,” nhạc Từ Công Phụng. Tôi cũng im lặng, nhìn sân khấu. Tôi nghe tiếp:
“Ơn em, tình những mù lòa.
Như con sâu nhỏ, bò qua giấc mùi.
Ơn em, hồn sớm ngậm ngùi.
Kiếp sau xin giữ lại đời cho nhau.
Tạ ơn em! Tạ ơn em!”
Khi nhạc dạo để trở lại điệp khúc, trước khi “out”, tôi nói nhỏ với Bùi Cung, đại ý:
- Ông này khá hơn T.N. rất nhiều khi không hát “bò qua giấc mùi ” thành “bỏ qua giấc mùi”... Tôi thích tiếng hát này lắm.
Tôi không biết Bùi Cung có nghe rõ những gì tôi nói(?) Chỉ nhớ Cung vừa vẩy tàn thuốc, vừa gật, gật…
Ngồi cách tôi hai người, Phi Long nói vói qua:
“Đình Phú đấy anh…”
Tôi hỏi lại:
“Đinh hay Đình.”
Phi Long chắc nịch:
“Đình.”
 
2.
“Em không đẹp trai, cũng chẳng phải là “sao” này “sao” kia gì cả…Nhưng em không hát vì tiền. Em hát với tất cả đam mê từ khi còn ngồi trên ghế nhà trường. (…) Em tự hào là đứa duy nhất ở đây, thuộc gần như hầu hết những nhạc tiền chiến, cũng như nhạc của miền Nam thời trước 1975 và, luôn cả nhạc hải ngoại sau này nữa (…) Em hát không vì tiền, nên dù chẳng tên tuổi bao nhiêu, nhưng em vẫn từ chối những ép buộc, yêu cầu em phải hát những bài em không thích (…) Em cũng tự hào rằng em đã từng đứng lên, quay lưng bước đi trước những đề nghị của chủ phòng trà, của bầu show không biết tí gì về âm nhạc. Họ nghĩ đồng tiền họ bỏ ra đủ khiến em phải phục tùng họ. Nhưng họ nhầm. Ai cũng cần tiền. Nhất là em. Nhưng em có cái tự hào riêng của em (…) Từ năm 12 tuổi tới nay, đã trên 30 năm, em vẫn trung thành với quan niệm của mình. Không có tiền cũng được. Miễn em được hát những bài như “Em đến thăm anh một chiều mưa,” “Đôi mắt người Sơn Tây,” “Áo lụa Hà Đông” v.v… Nếu chỉ vì tiền, em sẽ chọn nghề khác (…) Để ý, anh sẽ thấy em luôn nghiền ngẫm ca từ một cách cẩn trọng, để ngắt câu sao cho nó rõ nghĩa. Em không nhắm mắt hát mà không hiểu mình hát cái gì, chữ nghĩa ra làm sao, thế nào…”
Đó là Đình Phú. Tâm sự và, quan niệm nghệ thuật. Đình Phú ngồi với tôi, Cung, Phi Long…những giờ khắc, tạm biệt sân khấu, ánh đèn. Đình Phú tự tin. Sòng phẳng. Và, hãnh diễn mình ên.
Tôi vẫn nghĩ, chúng ta không có nhiều lắm, những ca sĩ tự nhận mình không đẹp trai.
Tôi vẫn nghĩ, chúng ta không có nhiều lắm, những ca sĩ khiêm tốn, không nhận mình có tiếng hát đặc biệt, nồng nàn trữ tình hơn người. Nhưng anh tự hào. Hãnh diện về nhân-cách-nghệ-thuật. Phẩm-giá-nghệ-sĩ của mình. 
Với tôi, thái độ sòng phẳng và, niềm hãnh diện tự thân của Đình Phú, làm thành bản ngã đời thường, rất đáng trân trọng.
Với tôi, tiếng hát nam tính khỏe mạnh, vạn vỡ, kỹ thuật nhả chữ chính xác, đặc biệt, và, nồng nàn, cháy đỏ trữ tình của Đình Phú, làm thành bản ngã thứ hai. Bản ngã Nghệ Sĩ (viết hoa), hiếm, quý trong nghệ thuật.
 
3.
Hai bản ngã, một con người. Hai bản ngã, một tên gọi.
Tôi muốn gọi nhiều hơn hai lần, hai chữ “Đình Phú!”
Dù ai đó, có thể không đồng ý!
 
Du Tử Lê,
(Garden Grove, April 2013)