Ngọc Uyên, hát như một hành trình đi tìm chính mình!

 

Tôi nghĩ, nhiều phần, những người bước lên sân khấu, với tiếng hát của mình, dù chuyên nghiệp hay tài tử thì, cùng lúc, họ cũng mang theo mong ước được ngưỡng mộ, được đám đông đón nhận cái “tôi” của họ. Và khi người MC không ngớt kêu gọi “…xin cho một tràng pháo tay” - cũng là để son phấn thêm cho cái “tôi” ấy?

 

Tuy nhiên, tôi cũng biết, có những người bước lên sân khấu, không mang theo cái “tôi”. Những người này, nằm trong thành phần “nghiệp dư”. Trời cho họ tiếng hát. Họ mang theo với tiếng hát của mình, một hành trình vô thức, đi tìm chính họ. Nói cách khác, qua nội dung những ca khúc được chọn lựa, họ đi tìm niềm hạnh phúc mong manh của phần đời khuất kín. Phần đời ẩn tàng những ước mơ thất, lỡ. Những truy tìm vô vọng. Thậm chí, cả những qúa khứ đã xa và, tương lai chưa đến.

 

Đó là cảm nhận của tôi, khi nghe Ngọc Uyên hát.

Tôi không biết cảm thức của Ngọc Uyên ở mức độ nào, khi cô thường chọn hát ở nhà hát Thành Phố hoặc, những chương trình không chính thức; một số ca khúc của Phạm Duy như “Kỷ Vật cho em”, "Kỷ niệm” hay, “Mùa thu chết”, và nhiều tác giả khác (?) Nhưng với “Mùa thu chết” của họ Phạm:

“Ta ngắt đi một cụm hoa thạch thảo, em nhớ cho mùa thu đã chết rồi, mùa thu đã chết em nhớ cho, mùa thu đã chết em nhớ cho, mùa thu đã chết, đã chết rồi, em nhớ cho, em nhớ cho, đôi chúng ta sẽ chẳng còn nhìn nhau nữa, trên cõi đời này, trên cõi đời này, từ đây mãi mãi không thấy nhau, từ đây mãi mãi không thấy nhau, từ đây mãi mãi không thấy nhau… Ta ngắt đi một cụm hoa thạch thảo, em nhớ cho mùa thu đã chết rồi! ôi ngát hương thời gian mùi thạch thảo, em nhớ cho rằng ta vẫn chờ em…” (*)

(Thì), tôi trộm nghĩ, Ngọc Uyên không đi tìm, để chia sẻ, cảm thông với những tàn tạ, phai nhạt của mùa thu. Ngọc Uyên cũng không tìm lại, để sống thêm một lần nữa, cuộc tình đã chết (tượng trưng bằng hình ảnh cụm hoa thạch thảo bị ngắt, lìa khỏi cành). ( Mà), tôi nghĩ, ca khúc ấy, khi cất lên, gửi vào không gian, có thể Ngọc Uyên muốn truy tìm một hình ảnh, một mơ ước thầm kín, riêng. Đó là những hình ảnh, mơ ước nằm ở phía bên kia rã rời. Bên kia chia ly, bằn bặt.

Nhưng rõ nhất, theo tôi, khi Ngọc Uyên chọn “Mùa thu chết”, có thể chính vì hương, vị thi ca tươm ướt trong mỗi con chữ mà, cuộc hôn phối giữa thơ, nhạc đã nâng tính nghệ thuật lên tới đỉnh cao. 

Cũng vậy, mới đây nhất, khi Ngọc Uyên chọn ca khúc “Trả thượng đế” nhạc của Nguyễn Mạnh Cường (thơ DTL) để cất lên tiếng hát của mình, tôi cho cũng vì đó là một hôn phối tốt đẹp giữa thi ca và âm nhạc. (**)

.

Ngọc Uyên, người nữ ca sĩ có một hành trình âm nhạc đặc biệt. Cô sinh tháng 11 năm 1973. Năm lên 10 đã học nhạc và sinh hoạt trong Ca đoàn Nhà Thờ. Năm 15 tuổi, cô đã là ca đoàn trưởng. Hiện tại, cô là ca trưởng 2 ca đoàn: Một ca đoàn thiếu nhi, lứa tuổi 8-14 và, một ca đoàn người lớn tuổi trên 40.

.

“Trả thượng đế” của Nguyễn Mạnh Cường, là ca khúc đi ra từ một bài thơ, với “thông điệp”: “Xin đem về…” hay “đem đi” tất cả mọi “chối nhận” của định mệnh, của đời buồn…

Nhưng qua tiếng hát Ngọc trong sáng, lấp lánh của Ngọc Uyên, tôi lại cảm được những ngân, rung vang vọng ở mặt bên kia của tiếng hát này: Tính lạc quan hoặc, sự… “nhận lại” một điều gì đó, khác hơn tuyệt vọng.

Tôi nghĩ, có dễ đó là tính hai mặt của nhan sắc một tiếntg hát. Nhan sắc tuyệt vọng và, nhan sắc niềm tin, ở được với người và, với đời. 

Và, “Một điều gì đó, khác hơn tuyệt vọng” (ẩn tàng nơi tiếng hát Ngọc Uyên), theo tôi, phải chăng là sự tìm thấy chính mình, trên hành trình nhân thế và, hành trình tự thân có nơi tiếng hát (?)

Ngắn, gọn hơn, tôi muốn nói, đó là hành trình đi tìm chính mình, qua nhan sắc tiếng hát Ngọc Uyên, hôm qua và, hôm nay vậy.

Du Tử Lê,

(Garden Grove, July 23-2014)

__________

(*) Theo Wikipedia-Mở thì Mùa thu chết là tên một bài hát củaPhạm Duy sáng tác năm 1965. Phần lời được phổ từ bản dịch tiếng Việt của Bùi Giáng cho bài thơ tiếng Pháp L'Adieu của Guillaume Apollinaire. Bài này rất nổi tiếng trong thập niên 70 tạiSài Gòn, và còn được nhiều người chọn hát, sau nhiều năm, tháng. Trong số đó, có Ngọc Uyên.

(**) Mời đọc Nguyễn Mạnh Cường, "Tại sao tôi chọn bài "Trả thượng đế" để phổ nhạc. Bài này đi nơi cột mục "Bằng Hữu Ghi Nhận về DTL" đăng cùng lúc với bài viết trên.