“Ký Ức Xanh” (KƯX) là tên chung của thi phẩm được làm thành bởi ba tác giả: Nguyễn Tuyết Lộc, Nguyễn Đông Nhật và, Nguyễn Thanh Văn. (*)
Qua thơ của mình, mỗi tác giả gửi tới những người yêu thơ một chân dung tàng ẩn nhiều thao thức riêng. Cùng với đường bay nghệ thuật lấp lánh phía chân trời…họ mang theo những Thông Điệp khẩn thiết, thời đại. Khẩn thiết.
Tôi thích lắm, những con chữ đời thường, hôm nay, chộn rộn chạy cùng khắp nhiều những trang thơ mang tên Nguyễn Tuyết Lộc. Những con chữ đường phố, ngõ hẻm, mái hiên, chân cầu, quán xá… của cô, tự thân có sức bật sáng - - Khúc xạ từng ngõ ngách châng lâng, thất thổ thời thế. Nó cũng là trận chiến bất tận giữa thực vào ảo:
“Em như chiếc computer cũ kỹ
Bộ nhớ tràn đầy
Không thể “save” thêm tên anh
Không thể “save” hình ảnh anh
Trong thư mục mang tên “Love”
.
“Đó
Cũng chính là lúc con nhện nhỏ buồn bã
Giăng qua giăng lại
Giăng tới giăng lui sợi tơ
Trên những tháng ngày cô quạnh
Sợi tơ như sợi chỉ diều
Thả vào khung trời vô vọng.”
(KƯX, trang 12)
“Tin nhắn – Điện thoại – Internet
Ảo và Thật
Vượt không gian – Vượt thời gian
Từ New York đến Sài Gòn
Mỗi ngày – Mỗi đêm
Đưa con về gần me thêm
.
“Trong trạng thái nửa tỉnh nửa mê
Trong tận cùng tối tăm vực thẳm
Me thoi thóp từng giây – từng phút
Chờ đợi tin con
Nghe giọng nói con
Thấy hình hài con
Bằng thịt bằng da…”
(KƯX, trang 28)
Và, nữa:
“Em thích nằm đây
Cuộn mình trong bóng tối
Cần hơi ấm từ bờ ngực rộng anh
Cần vòng tay dịu dàng ve vuốt
Cần môi hôn
Cả sợi râu mới nhú làm em nhột nhạt
Cùng tiếng thì thầm rất sex bên tai…
Và tin nhắn - Ôi những tin nhắn
Như giọt sérum chuyền sức sống
Vỗ về em trong suốt giấc mơ
Em cần anh - Cần anh.
Hãy ôm em
Hãy siết chặt em
Đừng để em một mình
Không anh
Em chỉ là đứa trẻ cô đơn
Bị bỏ quên trên sân ga cuộc đời”
(KƯX, trang 26 & 27)
Tôi nghĩ, mỗi chúng ta dù ở hoàn cảnh nào, với thân thế, tuổi tác nào, cũng đều như “…những đứa trẻ cô đơn / bị bỏ quên trên sân ga cuộc đời”. Tựa đó là quà tặng hay, phần thưởng to lớn nhất mà thời đại đã rất hào phóng ban phát cho mỗi chúng ta?!?
.
Nếu Nguyễn Tuyết Lộc chọn cách thế đối mặt với hiện thực xã hội thì, Nguyễn Đông Nhật, ngược lại. Ông đi tìm mình trong thế giới phi vật thể. Từ đó, ông xác lập sự hiện hữu của mình, như một bất hạnh căn gốc. Và, bất hạnh kia, tựa thẻ nhận dạng để nhà thơ bước lên chuyến tầu về thấu hư không:
“Điều kỳ diệu của mộng mơ
Là phát hiện bản thân mình
Trong những cơn mất trí
.
“Kéo lại vài vệt nắng đôi tiếng cười
Tiếng động bàn tay màu đôi mắt
Quên đi tiếng than van dưới bóng đời
Để biện minh cho ý muốn điên rồ
Cái ý muốn khi trở thành sự thật
Tôi sẽ cất giữ bên ngoài
Nơi che giấu bền vững nhất.”
(KƯX, trang 71 & 72)
Và:
“phía sau khoảng trống im lìm
tôi còn thấy tôi như thể
giọt nước mồ côi quay về.
.
không còn biết khóc than cho ai
không chờ hơi ấm một bàn tay.
.
và ánh sáng yên lặng nở ra.”
(KƯX, trang 86)
Và, nữa:
“Những lời tôi vô vọng
Như nét cọ mù lòa trên tường xám.
Dù đã biết nhiều bức tường chia cách
Nhưng tôi không tin. Vì tôi tin
Đôi mắt đen ấy từng tỏa bóng xuống trời tôi
Để lại phía sau khoảng trời đang rạn vỡ…
.
“Và chúng tôi bơi ngược chiều nhau
Về phía cái giếng không đáy sáng và tối
Cho đến khi
Ngày tháng thản nhiên bước tới.”
(KƯX, trang 81).
“Về phía cái giếng không đáy sáng và tối” - - Tôi thích lắm, hình ảnh “giếng không đáy”; cặp đối đãi “sáng và tối” – Như hạnh phúc và khổ đau. Đoàn tụ và chia lìa…Để cuối cùng, chúng ta sẽ gặp nhau nơi vấn nạn: Sống và chết?!?
Tôi muốn hiểu, cùng lúc: Đó là “giếng không đáy” kiếp người. “Giếng không đáy” thời gian. Và, cũng là “giếng không đáy” quên lãng.
Tâm thức thi sĩ trước hư không!?!
.
Nếu Thông Điệp trong thơ Nguyễn Tuyết Lộc là, tiếng kêu thống thiết của thời đại điện toán hóa và, Thông Điệp trong thơ Nguyễn Đông Nhật là, sự khẩn thiết đi tìm lại con người thì, với tôi, Thông Điệp trong thơ Nguyễn Thanh Văn lại là những tố-giác-trần-truồng, như những điệu Blue rã, rời tuyệt vọng:
“Một nhà Shakespear -học vừa phát hiện Romeo và Juliet không chết tức tưởi như trong đoạn kết
Hai người cưới nhau, sinh con và li dị lâu rồi (…)
“Tất cả lá và cành, hoa và quả, kể cả hạt-nhân-tôi nối nhau rụng sạch
Bạn ơi- nhớ nhé – đừng tìm tôi vì chẳng có tôi.”
(KƯX, trang 101)
Và:
“Tấm màn nhung khép lại
Cléopâtre bước xuống sân khấu
Trước mặt đám nữ tì lật đật thoát y
Qua cửa sau
Nữ hoàng tuồn ra phố
Lo vật gía leo thang
Lo không kịp đón con
Lo hoàng tử Út để bụng đói.
“Bậc thang chung cư tối om
Không lính gác
Không cận thần
Căn hộ bằng chuồng chim bồ câu
Không César
Không Anthony
Trong bóng tối màu gỗ lim
Giọng đàn bà khản đặc:
“Bây đâu…Bây đâu!”
Không lời đáp
Khuya hoàng cung lạnh buốt
Không vệ sĩ
hông tì nữ
Tiếng Cléopâtre thất thanh:
“Hỡi thánh thần, mau cứu ta!”
.
“Đêm đổ đầy hốc mắt ngây thơ
Giọng trong mơ còn ngọng nghịu
“Mẹ…mẹ ơi!
Đừng sợ…
Có con đây!”
(KƯX, trang 107, 108)
Và, nữa:
“Người đàn bà tênh hênh trên chiếc drap trắng
Cặp vú no tròn còn chới với tìm ai…
Phút cuối mồ côi
Phút cuối lặng như tờ
Điếu văn quẳng trên sàn vày vò nửa trang giấy trắng
Những người tình không ai dám đứng tên
Những người tình thích bóng tối vô danh
Đang tất bật gom của tiền và hư danh đâu đó
Hay đang chung giường cùng ai trẻ trung hơn người năm cũ…”
(KƯX, trang 109)
Và, nhiều nữa. Tựa cách gì thì, những điệu Blue rã, rời tuyệt vọng của Nguyễn Thanh Văn cũng không thể chạy thoát khỏi chiếc bóng (âm vọng) của chính nó?!?
May thay, bên cạnh những tố-giác-trần-truồng như những điệu Blue rã, rời tuyệt vọng kia, Nguyễn Thanh Văn cũng cho chúng ta những câu thơ đẹp. Như:
“Đêm rón rén bò dọc hành lang
Rải đầy dấu chân mơ hồ của gió”
(KƯX, trang 150)
Hay:
“Thân xương rồng lặng câm
Nhấm nháp dòng lệ đắng
Nón lá cúi gầm
Run run lòng đường mưa bụi…”
(KƯX, trang 151)
Phải chăng, đó là lúc ông vứt được chiếc kèn đồng của ông, xuống dòng sông đời tối, thẳm?
Du Tử Lê
(Garden Grove, Dec. 29 -2014)
________
(*) Nhà xuất bản Hội Nhà Văn, Saigon, 2014.