Những chân-dung-tính-từ-lộng lẫy trong thơ Hoàng Thu Phố.

Hôm nay, có chút giờ rảnh, tôi đọc hai bài thơ mới đăng tải trên trang nhà dutule.com. Tôi không nghe trong tôi một “chấn động” nào, dù rất nhẹ. Tôi ngạc nhiên, tự hỏi: Điều gì khiến cách đây nhiều tháng, khi đọc những bài thơ đầu tiên, Hoàng gửi cho, tôi đã nghĩ, có dịp, chắc phải viết ít dòng về tiếng thơ này. Và tôi tìm. Đọc lại.

Đó là lẵng-thơ 13 bài của Hoàng Thu Phố. (1)

Bài thứ nhất, tựa đề “Buổi chiều thu bàn tay người nắng lạ”:

Buổi cuối thu bàn tay người nắng lạ.

Buổi cuối thu bàn tay người nắng lạ,
nghe mang mang gió dựng khúc muôn trùng
bàn chân đứng hai vai đồi núi rộng
những thị thành mắt nhỏ nhớ thương mong

Buổi cuối thu bàn tay người nắng lạ,
rơi phai hoa cùng phấn ruổi rong đời
tôi đứng lặng quanh co hồn nín bặt
bụi hồng trần khuy áo hạt mông lung

Buổi cuối thu bàn tay người nắng lạ,
nghe xa xôi gục đổ gót sương mù
những vàng xưa ùa về xanh mắt mộng
bàn tay người nắng lạ,
hoang vu.

Nếu không kể ba tính từ (Adj.) “nhớ thương mong” cuối câu thứ tư, khổ thứ nhất, tuy mỗi con chữ minh thị một trạng thái tình cảm - - Nhưng cách gì, chúng cũng cho thấy sự tham lam không cần thiết (!) Chưa kể ba chữ này đi liền nhau, khiến tôi liên tưởng tới cấu trúc thơ của Quang Dũng, từ nhiều chục năm trước. (Cũng như ba chữ “qua sắp qua” trong bài “Đoản khúc 2”)… (Thì) cả ba khổ thơ của bài này, đều cho tôi một số câu thơ mang tính “lạ” như nơi tựa đề.

Thí dụ:

“bàn chân đứng hai vai đồi núi rộng”;
“rơi phai hoa cùng phấn ruổi rong đời” (…)
“bụi hồng trần khuy áo hạt mông lung”.

Hoặc:

“nghe xa xôi gục đổ gót sương mù”.

Đó là những câu thơ sáng lên khi tác giả cho các tính từ một ngữ-cảnh hay một linh hồn khác. Tôi muốn nói tới những tính từ như “rộng”, rong ruổi”, “hạt mông lung” hoặc “gục đổ” - - Rất riêng của Hoàng.

Cũng vậy, “tâm chấn” hay “mắt bão” của 12 bài còn lại của Hoàng Thu Phố, không chỉ là liên tưởng hay ẩn dụ mà, còn là những tính từ, như những bệ phóng cho những ý tưởng, hình ảnh chắt, lọc của Hoàng rực rỡ, trên cao.

Thí dụ những tính từ như:

“Treo leo nắng”, “nỗi niềm lạc tận”, “sâu kén côn trùng”, “nhón mình chực bay thơm thơm con cò trắng”; “những đàn bà mến thương u hoài vá mình trong chiều dần tối”… (Trích “Khúc Giao mùa tháng 10 lầy lội”.

Hay:

“Cánh cửa lay nhức hư không”, “ gió thổi cay xè, rưng rức chăn bông”

(Trích “Xâm xẩm gọi ngày”)

Với tôi, “tâm chấn” hay “mắt bão” nơi 10 “Đoản khúc mùa đông”, Hoàng Thu Phố dường gia tăng cường-lực, cho thấy bản lãnh sử dụng tính từ để tự thân chúng, làm thành chân dung của những đường bay thi ca, mới.

Tôi không nghĩ cần tiết phải liệt kê tất cả những nhát dao thuộc về cõi-giới thơ Hoàng Thu Phố. Tôi chỉ xin trưng dẫn một số tính tự quen thuộc (trở thành mới, lạ) trong 10 “Đoản khúc cho mùa đông” còn lại trong lẵng-thơ của Hoàng Thu Phố, như một-có-mặt-lộng-lẫy-chân-dung-tính-từ của tiếng thơ này:

“điếu thuốc anh cầm, khói hun nằng nặng
đời anh, một nhúm chiều rồi”

(Trích “Đoản khúc 1”)

Hay:

“Em cấy hái gì một mùa đông
ngoại ô gió bấc tóc xanh mầm”
“sẻ nhỏ cắp đan hoàng hôn mỏng”

(Trích “Đoản khúc 2”)

Hoặc:

“Lại một sớm vàng rộm mùa đông
tôi thức giấc nhặt bình minh vừa chết

(…)

Lại một sớm giặc những lặng câm (2)
ánh mắt tha nhân lùa hốc tối

(Trích “Đoản khúc 3”)

“tro than ngậm ngùi gieo neo và gió”

“Trích “Đoản khúc 5”)

Hoặc nữa:

“gương mặt ngoại ô lệch xô đổ vỡ
bợt bạt mắt rời
tiếng hạt dưa lách tách, người đàn bà rung khô nẻ trên vai, cố dựng một nụ cười”

(Trích “Đoản khúc 7”)

Và:

“ta thấy tay mình
trắng niệm câu kinh”

(Trích “Đoản khúc 10”)

.

Cá nhân, tôi rất mong sớm được đọc “gặp” thêm những chân-dung-tính-từ-lộng-lẫy trong thơ của Hoàng Thu Phố.

Du Tử Lê

(Calif. April 2016)

_______

Chú thích:

(1)13 bài thơ này, còn lưu trong Web-site dutule.com; cột mục “Thơ bằng hữu”.

(2)”Giặc” hay “Rặt”? Nếu đúng là “Giặc” theo nguyên bản của tác giả thì từ này quá khó hiểu, nếu không muốn nói là vô nghĩa. Theo tự điển Việt Nam của Lê Văn Đức và Lê Ngọc Trụ, (Khai Trí XB, Saigon, trước 1975) thì “Rặt” có nghĩa là thuần giống, không lai, không pha trộn…