QUỲNH IRIS DE PRELLE - Tiếng Việt

tôi được sinh ra trong ngôi nhà cổ xưa của ông bà 

làng mỹ hào 

bên dòng sông 

những cánh đồng lúa gạo xanh bát ngát có năm mùa đói hạt 

tôi được lớn lên trong những ngôi nhà tình yêu của mẹ cha 

ròng rã khóc dạ đề 

tiếng việt 

tôi tập nói hàng ngày 

tôi bắt đầu đọc những bản việt ngữ 

không gia đình 

và những người khốn khổ 

tôi được học tiếng việt từ ông ngoại 

viết những lá thư 

tin tức từ những bản việt ngữ từ radio 

những trang văn cổ ngân nga từ bà ngoại 

tiếng việt truyền thống văn hoá dân gian từ mẹ 

tiếng việt khởi sinh tôi 

tư duy triết học của tôi 

tiếng việt 

văn chương nguyễn huy thiệp khởi sinh tôi 

tình yêu của con người 

cái ác 

nỗi cô độc triền miên 

sự im lặng triền miên 

triết học của tiếng việt 

là văn chương nguyễn huy thiệp 

nguyễn huy thiệp dặn tôi 

đừng viết văn đừng viết văn 

tôi ậm ừ 

đã mấy chục năm tôi viết 

chỉ viết cho mình 

trên hành trình cô độc 

của tuổi 20 yêu dấu 

viết cho thế hệ mình 

viết cho những cuộc đời mình nhìn thấy 

viết cho những mất mát 

những nỗi buồn có thật 

những kẻ độc quyền chữ 

độc quyền tư duy 

độc quyền tiếng việt 

và 

tiếng việt kết nối tôi 

giữa những ngôn ngữ khác 

thi ca tiếng việt khởi sinh tôi 

giọng đọc tiếng việt nuôi dưỡng tôi 

sự hiền hoà 

đẹp đẽ 

trong thế giới đa dạng văn hoá và ngôn ngữ khác nhau 

nguyễn huy thiệp đã nhìn thấy 

nơi tôi đang sống ở đây 

từ lúc gặp tôi ở hà nội 

cô không thuộc về nơi này, việt nam

cô thuộc về quý tộc châu âu 

nguyễn huy thiệp 

người duy nhất bên tôi 

chờ tôi ở hàng hành bảo khánh 

ngồi trả lời những câu hỏi 

để tôi ghi chép lại tiếng việt của ông 

cách nhìn của ông 

về văn chương 

người lang thang cùng tôi 

trên những con ngõ nhỏ 

kể về hà nội 

về những con người ông gặp 

để viết 

hay những cuộc đời ngang qua 

tôi kể cho ông 

những bộ phim hay nhất 

tôi từng xem 

những trang văn hay nhất 

tôi từng đọc 

thiệp không lên mặt dạy tôi như những kẻ trượng phu khác 

em phải thế này thế kia 

em phải chăm ngoan 

thiệp biết tôi có thừa lễ nghĩa 

lại còn nhiều hiểu biết 

hơn cả tuổi của mình 

thiệp tôn trọng tôi 

như một người bạn vong niên 

gặp thiệp lúc nào tôi cũng hồn nhiên 

có nhiều chuyện để nói 

sân khấu phim ảnh 

nghệ thuật 

thiệp lắng nghe tôi 

những điều tôi chả nói được với ai 

những điều không ai nghe tôi 

một cô gái trẻ 

luôn thấy cuộc đời đơn giản hơn nhiều 

giữa muôn trùng bất trắc vô lương 

thiệp nói cho tôi những bí mật cuộc đời 

trong văn chương tiếng việt của ông 

văn chương của người đàn ông nói lắp 

ít giao tiếp giữa đám đông 

văn chương lay động 

thức tỉnh nhân gian 

văn chương không kể lể 

show ra những khuôn hình 

chạy trên những trang giấy 

những dòng chữ 

như định mệnh 

văn chương tiếng việt 

nguyễn huy thiệp 

tôi đã rời xa hà nội 

rời xa thiệp 

rời xa 39

rời xa những con phố nhỏ 

rời xa lụa là gấm vóc 

những trang phục hàng ngày quen thuộc của tôi 

hà nội của tôi 

một hà nội cô đơn 

giữa triệu chen chúc người 

lẻ loi giữa những mùa hoa 

sài gòn đã mở những cánh cửa khác 

tiếng việt 

một tư duy khác 

và

những chuyến bay đêm 

về hà nội 

tôi đã không gặp lại 

tôi đã lặng im 

theo những dòng chuyển động 

của tuổi trẻ để tìm zen 

tôi nhìn thấy đạo từ thiệp 

để sống 

để viết 

để tránh ồn ào 

để nếu nói ra, sẽ nói một sự thật 

để nếu còn thở, sẽ biết nhìn về phía mặt trời 

để nếu còn sống, sẽ biết nhìn về bóng tối 

tôi đã lỡ hẹn cùng thiệp mùa đại dịch 2020 

tôi đã nhìn thấy những bản tin 

người đàn ông 

mang tên nhà văn lớn của tiếng việt 

thời đại chúng tôi 

người gắn bó với tôi 

tiếng việt thời tuổi trẻ 

ra đi 

không có chuyến bay nào lúc này 

không có vaccine lúc này 

đại dịch cách trở 

một ngày cuối cùng của mùa đông 

2021 

năm tôi tuổi 40

không thể chạm vào 

nhìn vào con người ấy

đôi mắt hiền từ thoáng lúc lo âu 

tôi chỉ nhìn thấy 

trên màn hình 

mờ sương 

nước mắt thành một giọng nói 

những con chữ 

rơi xuống 

tiếng việt yêu thương 

tiếng việt chở che 

tiếng việt hiền hoà 

tiếng việt vĩnh hằng nằm xuống 

còn lại nguyên 

tác phẩm 

còn lại nguyên những cuộc đối thoại 

những đĩa gốm thơ 

những dòng chữ hiền từ 

còn lại nguyên 

những ngọn gió hua tat 

còn lại nguyên thổ cẩm 

còn lại nguyên những dòng chuyển ngữ 

những bộ phim từ tác phẩm của ông 

còn lại nguyên ký ức 

một tình yêu của con người và con người 

suốt một đời lặng yên 

khiêm nhường 

khổ đau 

đến lúc nhắm mắt thiên thu 

tiếng việt nguyễn huy thiệp 

của tôi 

giọt nước mắt 

đang lăn 

đêm thâu 

giữa những trùng trùng đại dương 

tiếng việt yêu dấu 

bông mai trắng 

chạm vào đất nâu 

mùa vĩnh hằng 

21/3, ngày thơ thế giới,