Trò chuyện trên mạng với nhà văn Vũ Thư Hiên (Kỳ 09)

Toàn Nguyễn ...yahoo.com

Xin ông vui lòng cho biết, một ngày sống của ông ở Pháp diễn ra như thế nào? Và, có khi nào ông xuống tinh thần hoặc cảm thấy bế tắc, tuyệt vọng không?

VŨ THƯ HIÊN trả lời:

Một ngày của tôi ở Pháp? Bạn hãy hình dung một người đàn ông già, sống một mình, phải làm gì trong một ngày. Trước hết, phải lo hai bữa ăn (đi chợ, nấu nướng), sau đó là đủ thứ việc linh tinh không tên khác, không thể không làm để tồn tại cho tới hôm sau, chúng choán khá nhiều thời giờ của những việc đối với tôi là quan trọng hơn – học tập, lo việc công ích, viết cái gì đó, nếu nổi hứng... Nói tóm lại, mỗi ngày qua đi trong cuộc đời của tôi, hay của bất cứ ai cũng vậy, bảo nó hao hao giống mọi ngày thì cũng đúng, mà bảo chẳng ngày nào giống ngày nào thì cũng không sai. Nếu anh không có mối quan tâm nào khác, do đó không có việc khác để làm ngoài những việc phải làm để tồn tại thì ngày nào cũng là một ngày vô vị, với người già còn tệ hơn, có thể gọi nó là một ngày chờ … chết. Còn với những ai bận rộn thì cảm giác chung là ngày quá ngắn, chưa chi đã tối, nhìn từ xa thì thấy nó giống như hình ảnh của đời người. Trong tôi, cảm giác ngày quá ngắn là cảm giác thường trực. Có lẽ nhờ thế mà tôi không gặp những ngày chán nản (hoặc “xuống tinh thần”, như bạn nói là), cái mà tôi thường gặp là những ngày tôi chán tôi, tôi bực bội với tôi, khi thấy cái mình muốn làm thì nhiều mà làm được thì ít, chán thế đấy (chỉ chán thôi, chứ không nản đâu). Ngẫm ra thì một khi con người ít nhiều hiểu được những quy luật của đời sống thì hiếm khi nó bị rơi vào tâm trạng bế tắc hay tuyệt vọng. Thêm nữa, cảm giác có ai đó cần đến mình, mình vẫn còn có ích cho ai đó là cảm giác tuyệt vời, ngày của mình sẽ trở nên có ý nghĩa hơn. Nhờ đó mà trong trường hợp của tôi, tôi có được cái may mắn không rơi vào tâm trạng bế tắc hay tuyệt vọng.

Lam ...@hotmail.com

Đây không phải là câu hỏi, tôi chỉ muốn kể cho ông nghe những điều tôi nghĩ về ông.

Tôi nghe nhiều người nói đến Đêm Giữa Ban Ngày, tôi có tìm đọc, nhưng thú thật với ông, ngay từ khi chưa đọc một chữ nào, tôi đã ghét ông, nếu không muốn nói là coi thường ông. Nên bao nhiêu lần tìm đến cuốn sách, tôi vẫn không đọc xong, dù tôi là người rất yêu sách. Tôi cứ nghĩ... (mà sau này tôi cho là thô thiển, ích kỷ và ác độc) tại sao ông ra nước ngoài? Ông là một nhà văn lớn sao ông hành xử như một người tầm thường (Đến đây thì tôi lại thấy, sự tức giận của tôi; không, sự hờn dỗi thì đúng hơn, có phải xuất phát từ lòng quá trân trọng, kính phục ông?)

Cho mãi đến sau này, khi tôi đọc Miền Thơ Ấu thì cái nhìn của tôi về ông khác hẳn, nó không "hằn học" như ngày xưa nữa, tôi “đằm” lại và đọc...Đêm Giữa Ban Ngày.
 

VŨ THƯ HIÊN trả lời:

Chuyện tôi phải ra nước ngoài là một chọn lựa bất đắc dĩ. Tôi có kể lại chuyện này trong Đêm Giữa Ban Ngày. Cảm ơn bạn đã hiểu tôi qua Miền Thơ Ấu, nơi tôi là tôi hơn trong Đêm Giữa Ban Ngày.