Anh Trần Thoại Nguyên kính mến,
Vậy là em đã làm bạn nhỏ facebook của anh kể từ tháng Tư năm 2021, tính ra đến hôm nay là 3 năm 4 tháng.
Năm anh đặt chân vào Đại Học Đà Lạt thì em chỉ mới sinh ra đời.
Khi em một tuổi, còn đang bò la lết trên nền xi măng của một ngôi nhà nằm ở dốc Nhà Chung Đà Lạt, thì anh đã... vụt trở thành... thi sĩ sau một đêm trăng khi anh nổi hứng... leo lên mái chùa.
(Trích từ 'Thi sĩ Trần Thoại Nguyên - Đời thơ, Phận người' - Zulu DC - 2012)
ĐÊM TRĂNG LEO LÊN MÁI CHÙA
Ngồi trong vườn nguyệt lộ
Hôn một màu trăng non.
Nghe lòng mình cười rộ
Chạy băng đồi vô ngôn.
Ồ. Hồn tràn mộng trắng
Tôi ôm trăng không màu
Tôi ngút xuống biển dạng
Tôi dại khờ mắt nâu.
Ngắt một bông trắng lau
Hương thắm giọt máu đào.
Đêm bừng lên nguyệt thẹn
Tôi nằm dài xanh xao.
Chim về ngủ ôm trăng,
Ngô đồng rơi chánh điện.
Tôi ngồi giữa Phật đàng
Làm thơ như thánh hiện.
Máu ràn rụa tây hiên,
Ồ. Máu băng ngực điên!
Tôi tĩnh mịch trang thơ
Hồn bay theo nhang khói.
Chim chết giữa điện thờ
Tôi rớt xuống điện thờ.
Trần Thoại Nguyên
(Chùa BẢO LỘC, Thu 1970)
'Đêm Trăng Leo Lên Mái Chùa' là định mệnh, là cột mốc giữa đời sinh viên lang bạt, bằng một sự kiện hi hữu, TTN trở thành thi sĩ.
Sau khi té từ mái chùa xuống đất, đầu rướm máu, TTN xuất hồn viết bài thơ trên giấy của bao thuốc Bastos xanh, bài thơ qua tay người bạn đến với Thiền sư Tuệ Sĩ, được chọn đăng trên Tập san TƯ TƯỞNG của Viện Đại Học Vạn Hạnh - Cơ quan ngôn luận, dẫn đạo về Tư tưởng, Triết lý, Giáo dục và Văn hóa rất uy tín của Phật Giáo Việt Nam."
...
"Bài thơ được đăng ở Tư Tưởng số 16, trang 27, năm 1970. Tên tuổi Trần Thoại Nguyên đứng chung với những tác giả lừng danh như Thích Minh Châu, Thích Nguyên Tánh, Tuệ Sĩ, Lê Mạnh Thát, Kim Định, Trúc Thiên, Lê Tôn Nghiêm, Phạm Công Thiện, Bùi Giáng, Phạm Thiên Thư ..... tự khắc, chỗ đứng của bài thơ mặc nhiên khẳng định TTN là một Thi Sĩ."
(Hết trích)
Em không dám viết gì về thơ của anh. Đã có rất nhiều những nhà thơ, nhà phê bình, bạn hữu văn nghệ đã viết về thơ cũng như viết về cuộc đời của anh rồi. Em chỉ biết một điều rằng đa số thơ của anh mà em đọc được trên fb đều nói về thân phận, triết lý cuộc đời, mang hơi hướng của Thiền và Phật giáo. Các bài thơ anh viết về tình yêu cũng luôn phảng phất nỗi buồn của kiếp sống mong manh. Chẳng hạn:
...
Mùa thu cây rớm máu
Lá vặn gân trên cành
Lá vàng thu yêu dấu
Đẹp hồn đời mong manh!
Đời người như chiếc lá
Mong manh đến vô cùng
Em ơi! Sao kẻ lạ
Sao cứ mãi người dưng!
...
(Đời người như chiếc lá -
Trần Thoại Nguyên)
Các bài thơ của anh nhẹ nhàng, đầy tính nhạc... nên chẳng mấy chốc, trong danh sách các bài thơ lưu lại để dành phổ nhạc của em đã có hơn 20 bài thơ của anh. Vậy mà lúc nào em cũng chậm chân. Vì các bài thơ hay ấy cũng đều 'lọt vào tầm ngắm' của các nhạc sĩ bạn anh và đều lần lượt được phổ nhạc.
Em còn nhớ bài thơ Thu Cô Đơn anh viết năm 2021, đọc xong em rất thích, lưu lại, và định phổ nhạc ngay. Không ngờ em cũng chậm chân. Chỉ vài ngày sau, bài thơ đã được 4 nhạc sĩ cùng đồng cảm phổ nhạc (sau này có thêm 3 nhạc sĩ nữa cũng phổ nhạc).
Anh hơi buồn khi biết được em đã 'rút lui', không muốn thử ghép nhạc vào bài thơ ấy nữa. Em cho anh biết 'nguyên tắc' của em là rất ngại phổ nhạc một bài thơ đã được phổ nhạc rồi, nhất là các nhạc sĩ cũng đều là bạn fb chung của hai anh em.
Rồi anh đã làm em cảm động biết bao khi anh thỉnh thoảng gửi cho em một bài thơ anh mới viết, với lời nhắn nhủ là nếu em có hứng thú với bài thơ này, anh sẽ không đăng lên fb, chờ em phổ nhạc xong, anh mới đăng lên. Và em đã không chịu đồng cảm, 'từ chối' đến 5, 6 lần các bài thơ anh gửi riêng cho em, mãi cho đến khi em đọc được Hạt Bụi Trần Gian. Anh nói bài thơ này chưa được phổ nhạc bao giờ cả!
Và thế là em đã may mắn có được một kỷ niệm văn nghệ với anh. Em cảm nhận được anh rất vui và trân trọng tác phẩm thơ nhạc này của hai anh em... lắm lắm. Em nhớ là anh đã nhắc lại và chia sẻ bản nhạc 4, 5 lần trên trang nhà.
Thơ của anh được rất nhiều nhạc sĩ yêu thích phổ nhạc, thế cho nên, em thật ngạc nhiên và cảm kích khi được anh yêu mến, khích lệ, và anh nói anh luôn muốn có một kỷ niệm thơ nhạc của hai anh em... mặc dù em chỉ là người viết ca khúc không chuyên và mới tập tành viết nhạc được vài tháng.
Năm ngoái khi em về nước, anh nhất định không cho địa chỉ để em gửi tặng anh tập nhạc vì anh muốn em phải thu xếp thì giờ gặp anh một lần. Anh làm khó em nhưng em vui!
Những ngày đầu không gặp anh được vì anh đang nằm trong bệnh viện chờ phẫu thuật. Vậy mà anh vẫn nhắn tin và theo dõi hành trình của em, nhắc nhở em khi nào có mặt ở Saigon thì cho anh biết ngay.
Mãi đến ba tuần sau, khi trở lại Saigon thì em mới gặp được anh, đúng vào lúc anh vừa mới mổ xong và về nhà được một ngày.
Hai anh em gặp nhau ở cafe Du Miên. Anh còn yếu nhưng luôn nở nụ cười rạng rỡ. Mái tóc dài nghệ sĩ với điếu thuốc thường trực trên tay, hình ảnh ấy đã không còn. Khuôn mặt anh trông hiền từ như một nhà sư khi đầu anh cạo trọc nhẵn thín và bộ râu của một thi sĩ... bụi đời đã biến mất.
Hai anh em ngồi sát, tay nắm tay. Em kể chuyện cho anh nghe như một đứa em út tâm sự với người anh cả đã lâu không gặp. Anh lắng nghe chuyện của em nhiều nhất. Sau đó anh mới kể sơ về bệnh tình của anh, vui vẻ kể em nghe về tập thơ có lẽ sẽ được in trong tương lai của anh, do một bạn thơ ngưỡng mộ, yêu quý anh, tập hợp lại và in cho anh.
Một điều ngạc nhiên em biết, đó là hơn 50 năm làm thơ, anh chưa từng có một tập thơ nào được xuất bản cả. Đó cũng là một nét độc đáo thật... bụi đời của anh!
Hơn hai tiếng hàn huyên, em chia tay anh với rất nhiều những tấm ảnh kỷ niệm mà anh luôn là người nhiệt tình muốn chụp thêm. Kể cả khi em đã ngồi vào taxi, anh vẫn còn nhờ chú bảo vệ chụp cho tấm hình hai anh em bắt tay tạm biệt.
Vài ngày sau đó, khi rong ruổi ở thành phố khác, em đã thật vui và xúc động khi thấy anh viết hai bài liên tiếp kể lại cuộc gặp mặt của hai anh em và post lên các tấm ảnh. Anh đã ưu ái dành cho em những lời thật đẹp, đầy yêu thương. Không những vậy, anh còn làm cả một bài thơ dài kể sơ lược về... cuộc đời của em nữa!
Em thật cảm động! Em nghĩ là anh biết em bận rộn cùng gia đình nên không có thời gian để viết kể lại buổi gặp mặt, một chuyện mà lẽ ra em là người phải làm hơn là anh, nhất là khi anh vừa mới bình phục.
Anh kính mến,
Em đã lưu lại tổng cộng 4 bài viết có liên quan đến anh và em rồi. Để khi nào nhớ đến anh, nhớ đến kỷ niệm gặp gỡ của hai anh em mình, em sẽ lấy ra đọc và xem lại các bức ảnh.
Chiều Chủ Nhật, 7h tối ở Cali, em lặng người khi mở phây đọc được tin dữ anh đã ra đi!!!
Em mới thấy anh viết một bài tưởng nhớ một người bạn anh vào ngày 29 tháng 7 mà!!!
Em mở lại tin nhắn trao đổi giữa hai anh em mới đây, ngày 5 tháng 6, và đọc lại. Ngày hôm ấy anh đã viết:
"Em Cung Minh Huân ơi!
...
Nếu anh ra đi nhẹ nhàng ngay bây giờ cũng vui bay theo đời thơ mình mãn hạn trần gian, nên anh : Nói Không với dùng thuốc đắt tiền đặc trị UT và quyết định dùng phương pháp ăn uống Thực Dưỡng của BV Johns Hopkins thuộc ĐH Balemore, Maryland Hoa Kỳ. Đó em!..
...
Anh chỉ xin chia sẻ tâm tình cùng em cũng như một ít bạn thân thiết của đời thơ anh thôi! Biết đâu, ba tháng sau còn sống, qua kiểm tra xét nghiệm những chỉ số máu về tế bào UT nó giảm xuống... và anh tiếp tục Thực Dưỡng Trường Chay... thì anh còn hít thở cùng Thơ và lại gặp em và các bạn thơ văn thân yêu như ngày nào! Chuyền cho anh chút nghị lực vượt khó của em Huan Cung nhé!"
Em trả lời anh:
"Cảm ơn anh đã chia sẻ với em!
Dạ, em tin chắc anh sẽ vượt qua tất cả và luôn mỉm cười an lạc.
Em tin là những gì đẹp nhất và an lành nhất sẽ luôn đến với anh!
Và chắc chắn những bài thơ mới với những câu thơ xuất thần... cũng như những cuộc hội ngộ cùng bạn bè văn nghệ sẽ luôn tiếp tục song hành cùng anh trong 10 năm, 20 năm, hay 30 năm nữa...!"
Và anh đã trả lời em thật lạc quan, thật tình cảm:
"Cảm ơn em CMH đã chia sẻ thương yêu! Anh thấy tâm hồn nhẹ nhàng thanh thản đây em! Anh chỉ mong ăn Trường Chay sống được đến 80 tuổi là OK rồi em! Chúc vui khỏe, hạnh phúc em nhé! "
.........................
Ôi! Thật buồn!
Vậy là anh đã không thể vượt qua thời hạn khiêm tốn 'Ba tháng' đặt ra cho mình rồi!
Em sẽ không bao giờ có dịp gặp lại anh trong một quán cafe nào đó nữa rồi!
Cũng như không bao giờ em có dịp phổ nhạc thêm một bài thơ của anh nữa rồi!
...
Nhưng kỷ niệm thơ nhạc duy nhất của hai anh em mình thì sẽ còn sống mãi (ít nhất trong lòng em).
Và em sẽ không bao giờ quên được 8 câu thơ trong bài thơ của anh mà em đã viết thành điệp khúc của bản nhạc:
...
Từ tiền kiếp hóa thân tôi về
Hạt bụi trần gian mãi bay đi
Rồi một mai xác thân tro bụi
Linh hồn buồn heo hút thiên di!
Bờ trần gian tôi là hạt bụi
Ngọn cỏ bầu trời gió sóng ru
Xin tạ ơn Lòng Tay Vạn Vật
Tôi đi, về... đời mộng viễn du!
Trần Thoại Nguyên
(Hạt Bụi Trần Gian)
Anh Trần Thoại Nguyên,
Em biết hiện giờ anh đang mỉm cười nhìn xuống trần gian, nhìn lại lần cuối cùng những khuôn mặt thân thương của người thân, của bạn hữu văn nghệ.
Và trước khi bay lên cao, xa và xa mãi... em đoán là anh sẽ cất tiếng ngâm lên các câu thơ này, của chính anh:
...
Tôi đến bên đời như sương khói
Tóc gió bay phiêu lãng bao mùa
Thân cát bụi trần gian mệt mỏi
Thuở bên người đâu biết hơn thua
...
Tôi đến bên đời hai tay trắng
Mai tôi đi cũng trắng hai tay
Mặt trời mọc, mỉm cười cùng nắng
Lòng chợt vui theo cánh bướm bay
...
Biết bao lần ngắm mây thẩn thờ
Tôi đến bên đời tựa giấc mơ
Tôi đến bên đời không hẹn ước
Mà yêu em đâu phải tình cờ!
Trần Thoại Nguyên
(Tôi Đến Bên Đời)
Vĩnh biệt Bụi Đời thi sĩ Trần Thoại Nguyên!
Gửi ý kiến của bạn