TÔ THÙY YÊN - Những thành phố mà ta không ghé lại

Anh cũng như em đều từng trượt lỡ, trượt lỡ
Những cơ may
Thoáng vụt
Không chừng đã mở sáng cho ta
Những con đường khác hẳn
Đưa về những trạm cũng khác hẳn...
Nơi ta được chính mình
Như được bạc
Ở một nhà sòng cực cao sang
(Nhà sòng đó cuối cùng phải đóng cửa)
Và ta đứng lên sừng sững rỡ ràng
Giữa trăm nghìn con mắt sửng lặng
Đích đáng một lần trên trần gian
Ôi những trượt lỡ thương tâm
Hoặc do mình hoặc chẳng phải do mình
Thường khi không hiểu nổi
Như tính tình phản trắc của tương lai

Ôi những thành phố mà ta đã băng qua
Trong một chuyến đi nào
Nhưng rồi không ghé lại
Ôi những người tình mà ta đã yêu qua
Trên một giao lộ nào
Nhưng rồi không giữ lại
Phải chăng định mệnh đuổi lùa ta
Một con thú thuận tùy
Trên cánh đồng chiều hôm sụp rất vội?

Những thành phố mà ta không ghé lại
Biết đâu chẳng có một con đường
Mà ta bồi hồi đi lại suốt đời ta
Như một người tri mệnh
Chẳng tưởng vọng gì hơn
Những thành phố mà ta không ghé lại
Biết đâu chẳng có một con người
Mà ta yêu suốt đời ta thắm thiết mãi
Như một vầng trăng rời rợi cổ thi
Nghìn năm không xế lặn
Hẳn em tin có những con người để cả đời mình miệt mài chuẩn bị
Một tình yêu
Một tình yêu trác tuyệt
Trùm lấp thời gian
Khuất phục vô thường
Sau bao nhiêu là phác thảo lan man

Em muốn lên rừng
Muốn xuống biển...
Vì cớ gì chẳng thả mình đi
Như ngọn gió một lần sống kiếp gió
Hạnh ngộ mênh mông?
Sao phải tự giấu mình
Trong đám đông thường tục
Gọi không nghe
Dẫu biết rõ chẳng thể nào hội nhập?
Sao chẳng đứng riêng ra
Rực chất sáng của mình
Như khối tượng lân tinh
Ngời ngời tiêu hủy lấy
Dẫu phải làm cái đích ném tang thương?
Sao chẳng một lần ghé lại thành phố đã băng qua
Ghé lại giấc mơ một đời chưa tỏ rõ?
Sao cứ phải ngồi trên thềm cửa tiếc thương
Chờ tối đến với ngọn đèn thắp sẵn?

Và chuyến tàu đó vẫn băng qua thành phố đó
Thường trực chở theo em, một hành khách vô hình
Thờ thẫn từ ô cửa nhìn ra...
Anh yêu em bóng nhỏ đường dài
Đi lại thời con gái xa xôi
Cỏ hoa bối rối
Rừng tóc biếc chiêm bao
Ngan ngát hương đêm
Hay hương của những gì còn bay tản trong đời
Để rồi sẽ mất hẳn
Anh yêu em vầng trán hắt hiu
Gợn mơ hồ nét tuổi
Như trang sách võ vàng nào
Khuya khoắt thức
Hiển lộ những lần em vấp ngã
Tan nát mọi nâng niu
Anh đau đớn như chính mình vấp ngã

Ồ, sao chẳng là người cũ của nhau
Gặp từ trước, tránh lỗi lầm phụ rẫy?
Hãy yêu nhau trọn vẹn một lần một
Đền bù nhau cho kịp trước ngày mai
Hãy yêu nhau trọn vẹn một lần một
Bám víu từng khoảng khắc còn bên nhau
Ôi hạt mưa sa ngoài bãi cháy
Một lần thôi cũng tiếng là mưa
Việc đời thường khi bất xứng ý...
Vinh quang cho người chọn được mệnh mình
Dù với giá nào cũng khứng trả
Anh muốn viết một bài thơ mới cho em
Trên trang giấy đã ố vàng quên lãng
Anh muốn ngắt một cành hoa lạ cho em
Trên cuộc đất đã phơi trần hạn hán

Mai ta đi rồi
Mai ta đi rồi
Họa chăng còn một ít tàn tro
Từ bếp lửa qua đêm ngoài quãng trống
Gió thổi bay tan
Trong một thời khoảng luyến thương
Nghe chừng cũng ngắn ngủi
Ôi những thành phố mà ta chỉ băng qua
Mãi còn mơ ước ghé

Con chim bói cá trong tàn tối
Soi vĩnh hằng xanh rợn mặt hồ
Hư ảnh lờn rờn tụ tán tụ
Hoài công không định nổi chân như

Trời đất thì buồn như xác rỗng
Ta thì như gió, tuyệt bơ vơ
Trăm năm, cửa khép hờ mưa nắng...
Mãi chẳng ai về qua gọi cho

Ta đợi nghe chừng thiên cổ mỏi
Hàng hàng thân trụ đứng hư hao
Hoàng hôn, thần thánh bưng mặt khóc
Ta chẳng buồn thăm hỏi tại sao

Ôi đá địa cầu vần vụ mộng
Ai xưa qua yểm lại tình sầu
Thời gian rũ trắng xương làm nhớ
Gió cát không nguôi khóc dãi dầu

Chuyện trần thế nghe như thất thiệt
Kẻ sống còn, tóc dựng kinh hoàng...
Vương tử, sao đời đến nỗi vậy?
Đất ta, ta giẫm mà ghê chân

Thánh đế băng hà, thái miếu sập
Trăng tà soi tịch lặng trường thành
Mùa đông sắt thép rét như phỏng
Quân rã, còn ai điểm trống canh?

Kẻ mới tới bày tòa giữa chợ
Giải người ra, sỉ mạ ba đời
Cho đeo bảng, dong đi khắp phố
Bắn bỏ bên đường, cấm nhận thây

Chĩa súng đuổi người ra khỏi đất
Đày đi biền biệt miệt thiên thu
Đuổi cả người chết ra khỏi mộ
Cày nghĩa trang, trả vói thâm thù

Quan lại sánh tày bão châu chấu
Ập xuống đồng, nghiến ngấu của dân...
Nhơn nháo chẳng cần che lấy mặt
Mấy đời mới gặp dịp nên quan

Những năm đó, làng ta đói kém
Lúa gặt về, nhà nước trưng thâu
Dân cùng ăn đến cả nhau đẻ
Bán tình thâm mà mua gạo châu

Con tố cha cầu được cất nhắc
Cháu giết bà cướp nửa chỉ vàng
Thiên hạ cùng mặt xanh, trắng mắt
Nhớn nhác dòm quanh, lén cả than...

Kể như mặt trời chẳng mọc nữa
Thôi thì sống chết khác gì nhau...
Bạo chúa, ta ngươi cùng diệt vậy!
Nhiều nhà đóng chặt cửa mài dao

Trăm họ lần lượt bỏ xứ trốn
Biển thì hung hãn, thuyền mong manh
Ta nghe kể lại: xác lên bãi
Nằm dài dài như lúc chiến tranh

Đuốc tàn cháy xuống tay cầm đuốc...
Phượng, phượng hề, sao chẳng về đi?
Cố quận mai già tơi rả rụng
Đòi nghe quang quạnh, gió suy vi...

Ngửa mặt khóc cười ba tiếng lớn
Giận thân sao đã khứng ra đời
Bỏ đi, khinh bạc nghiêng trời đất
Gặp đá bên đường, cúi hổ ngươi

Quán mộng, dăm ba người khách lạ
Bên đèn ngờ ngợ nỗi buồn quen
Xưa nào hẳn cũng từng sum họp...
Chuyện dở dang thành tiếp dẫn duyên

Chia tay chẳng hẹn, chẳng cần hẹn...
Voi nhớ xa xăm nghĩa địa nhà
Một sáng ta về qua bãi sụp
Thấy tàn tro váng biết là ta

Hỏi ai, ai có là tri kỷ?
Ai có buồn chớp bể mưa nguồn?
Ta khóc, chẳng qua là khóc lại
Lệ nào, ôi chẳng của tiền nhân?

Cát bụi, sao quên mình cát bụi
Đành hanh nhau tàn khốc máu xương
Mấy mươi năm chiến tranh, tù rạc
Cười rộ vô thường một tiếng suông

Đời động. Đồng rừng rêm tiếng mõ
Ai người rao giảng điển long hoa?
Láng giềng bị bắt lúc trời tối
Lật bật rồi cũng đến lượt ta...

Hỡi ôi, hiền sĩ lạc ma trận
Tám hướng không tìm thấy cửa sinh
Hồn thời gian phơ phất lưới nhện...
Ta đào hư địa mà chôn danh

Thân dại, áo chằm, chỗ gió thốc
Thương mình thôi cũng thể thương vay
Nhặt tàn thuốc cũ se thành điếu
Gẫm lại đời ta chút khói cay

Thảo hoa trường tại bế thiếu thất
Thầm thầm vách lõm bóng ngồi yên...
Giữa khuya có tiếng chim ai oán
Tạt hỏi thăm thần trí bỏ quên

Ta đợi mơ hồ như chẳng đợi
Rừng vô minh chợt thức canh gà
Con đường duỗi sáng như dao bén
Rọc điếng hồn đêm chẳng kịp la

Đợi đến bao giờ còn đợi được
Đời vui bát ngát mưa đền cây
Ta ra sông cái giặt lèo mũ
Rủ bác chài xưa một bữa say

Đợi đến bao giờ không đợi được
Lửa tàn, khuya lụn, chuyện như xong
Đi rồi, để lại lòng thương tưởng...
Đá bạc rền tan nước mắt hồng

Sài Gòn, 1988
Saint Paul, 1994