Trên trang web của Phạm Duy và
một số web khác, kể cả Đặc Trưng ghi tác giả bài thơ
lời bản nhạc "Quán Bên Đường" là Bình Nguyên Lộc. Đây
là một sự lầm lẫn của nhạc sĩ Phạm Duy, vì tác giả
của bài thơ là Minh Phẩm. Mãi đến năm 1997 nhạc sĩ
Phạm Duy không biết ai là tác giả bài thơ, ông chỉ nghi
là của Bình Nguyên Lộc (theo e-mail của PD gởi cho XXX gần
9 năm sau ngày Bình Nguyên Lộc tạ thế:
From: PhamDuy
Date: Fri, 10. Jan. 1997 08:11:14 -0500
(EST)
To: XXX
Re: Bài Quán Bên Đường
(xin ghi nội dung có dấu)
Tôi cũng đọc một bài báo ở Sài Gòn gần đây nói về tác giả bài thơ Quán Bên Đường mà tôi phổ nhạc.
Bài thơ do anh Bình Nguyên Lộc đưa cho tôi phổ nhạc vào cuối thập niên 60, còn dặn dò là đừng đề tên. Khi anh Bình Nguyên Lộc qua Mỹ, tôi có gặp anh ấy và tặng một băng cassette với nhiều người hát bài Quán Bên Đường. Chưa bao giờ anh Lộc nói với tôi tác giả là aị Tôi bao giờ cũng nghĩ rằng anh Lộc là tác giả của bài thơ. Đó là vài lời cho những người muốn biết lai lịch của một trong những bài ca xã hội của tôị...
Kèm theo đây là nguyên bản bài thơ và tên tác giả in trên Vui Sống năm 1959
Cuộc Đời
Ngày xưa tôi còn thơ
Một chiều nắng đẹp khoe màu tơ
Tôi cùng em hai đứa
Thơ thẩn ngồi chơi trên ngạch cửạ
Tóc em chưa bánh bèo
Môi chưa hồng, da mét: con nhà nghèo !
Đầu tôi còn hớt trọc
Khét nắng hôi trâu, thèm đi học
Em cầm một củ khoai
Cạp vỏ bằng răng rồi chia hai
Thứ khoai sùng lượm mót
Mà sao nó ngọt thôi là ngọt.
¤
Bây giờ giữa đường đời
Kỷ niệm ngày xưa mù khơi
Gặp nhau chiều mưa lạnh
Hai đứa đều sang trong bộ cánh
Dung nhan em còn tươi
Anh mừng tưởng đâu đời em vui
Dè đâu đây là quán
Em bẹo hình hài rao lên bán
Đang thời đông khách mua
Chợ thịt còn sung được vài mùa
Nghe nói anh cầm viết
Nghệ thuật là gì em muốn biết.
- "Mùi hôi nói mùi thơm
Cây bút cầm tay: cần câu cơm
Đó em ơi! Nghệ thuật:
Nhắm mắt quay lưng chào sự thật."
Rồi đôi ta nhìn nhau
Không có ai đánh mà lòng đau
Em mời ăn bánh ngọt
Nhắc củ khoai sùng mình lượm mót
Đường bánh tươm vàng mơ
Như nắng chiều xưa khoe màu tơ
Mới cầm tay chưa cắn
Mà sao đắng thôi là đắng !
¤
Xin anh một nụ cười
Cười là sao nhỉ? Quên rồi!
Xin em chút nước mắt
Mạch lệ em từ lâu đã tắt!
Hỏi nhau: buồn hay vui?
Biết đâu? Ta cùng hỏi cuộc đờị
Minh Phẩm
(Vui sống số 9, 4-10.11.1959)
.........................................
* Lại nữa, chúng tôi mới nhận được thư của nhà thơ Nguyễn Lương Vỵ cho biết thêm một chút thân thế của nhà văn Minh Phẩm / Trang Thế Hy, nguyên văn như sau:
"Bài thơ 'Cuộc Đời' ký tên Minh Phẩm thật ra là của nhà văn Trang Thế Hy ký dưới bút hiệu khác để 'né' tông tích khi ông tham gia kháng chiến chống Pháp. Ông Trang Thế Hy cùng một lứa với Sơn Nam, Bình Nguyên Lộc, năm nay khoảng 92 tuổi, hiện sống tại quê nhà, Bến Tre." (NLV).
Web site dutule.com trân trọng cám ơn nhà thơ Nguyễn Lương Vỵ.
(Calif. Aug. 16-2014).