.
Sinh ra ở Kontum và lớn lên trong một gia đình nghệ sĩ, hàng ngày, tôi nghe Bố tôi nói về Hoàng Sa, Trường Sa, và những cuộc xung đột trên biển Đông. Đó là câu chuyện rất Việt Nam. Vô cùng Việt Nam. Ai cũng biết đến Hoàng Sa Trường Sa. Tôi sống trên một con đường mang tên Trường Sa, cách một con sông, bờ bên kia là Hoàng Sa.
.
Bố tôi (Hoạ sĩ Rừng) nói về nó mỗi ngày. Ông, cũng như bao người bạn thế hệ của ông mà tôi đã gặp, chân tình, trí thức, nghệ sĩ, yêu nước sôi sục. Qua ông, tôi được cập nhật tin tức từ biển Đông mỗi ngày. Ngay cả khi qua Cali đi học, tôi nghe đến từ "Đường lưỡi bò" lần đầu tiên từ ông. Câu chuyện Việt Nam này xưa như từ khi tôi bắt đầu biết đến Hoàng Sa - Trường Sa.
.
Tôi đã từng nghĩ vấn đề đó là quân sự, là biển đảo, là chính trị, không liên quan tới nghệ thuật. Thế rồi tôi đi Mỹ. Thế giới nghệ thuật tại Los Angeles và New York và Châu Âu cuốn hút tôi. Câu chuyện về Hoàng Sa Trường Sa của Bố không có chỗ trong tôi lúc đó. Tôi nghĩ về Anndy Warhol, Sarah Sze và Marthew Barney, tôi muốn biết sự vận hành của thế giới, của nghệ thuật, tôi học và chú tâm vào "nghệ thuật" cho đến khi tốt nghiệp.
.
Sau khi tốt nghiệp, bỗng nhiên câu chuyện Việt Nam kia lại trở lại, thành một đề tài của tôi. Tôi không biết tại sao. Sau 30 năm Bố "tưới" tôi, có lẽ lúc này mới ngấm. Tôi tự nhiên thấy cần phải giải quyết nó. Tôi loay hoay tìm cách tiếp cận vấn đề tế nhị mà không dễ này. Tôi không muốn đem băng rôn đến trước toà đại sứ nước láng giềng để biểu tình. Là một nghệ sĩ, tôi muốn giải quyết nó một cách nghệ thuật. Khi về Việt Nam sống và làm việc lần đầu vào năm 2007 thì tôi đã buông nó vì đối với tôi nó quá khó, tôi không biết cách làm.
Cách giải quyết:
Vào khoảng năm 2013, sau khi hoàn thành một số tác phẩm khác tại Việt Nam, tôi nghĩ đến một tác phẩm dùng bàn tay mình đo Việt Nam. Đo từ mũi Cà Mau đến ải Nam Quan. Cứ đi và đo liên tục hàng ngày. Sau đó, ý tưởng chuyển qua thành đúc bàn tay đo đấy thành nhiều bản và đặt nó nối nhau trên một bánh xe to thành một vòng tròn cao hơn tôi. Trên quốc lộ Bắc-Nam, tôi sẽ lăn nó từ đầu này tới đầu kia của Việt Nam. Đo đất nước.
.
The Eureka moment: Khi bàn tay tôi được đúc ra bằng thạch cao, trong lần đầu tiên mở khuôn, một ngón tay bị gãy mất phần đầu. Tôi ngẩn ra một lúc nhưng rồi hồi phục ngay. Tôi nghĩ đây là một tai nạn tuyệt vời. Nó cho tôi ý nghĩ hay hơn. Bây giờ, tôi chỉ cần dịch chuyển đầu ngón tay kia tới bất cứ đâu, đó sẽ là khoảng cách tôi đo được, một cách ước lệ. Và tôi có khả năng tăng khoảng cách đó đến vô tận. Tôi có thể đem 4 đầu ngón tay này đặt ở phía Bắc, Nam, Đông, Tây và "đo" hết Việt Nam, che chở, bảo vệ.
Vì đâu lại đi "đo" Thế giới:
Tôi rất hào hứng với ý nghĩ "đo" Việt Nam cho đến khi nhận ra một điều. Nếu các nghệ sĩ của tất cả các nước trong khu vực đều làm thế với nước của họ như tôi thì chúng ta sẽ quay dẫm chân tại chỗ. Chúng ta sẽ là những nhà chính trị và vấn đề sẽ là ai yêu nước mình hơn. Như vậy tôi thấy không ổn. Khi đó tôi quyết định nâng vấn đề khu vực lên một không gian và thời gian rộng lớn hơn để mọi người đều có thể bàn về nó với một thái độ hoà nhã và thâm trầm, không bị ảnh hưởng quá nhiều bởi lòng yêu nước sôi sục và chủ nghĩa dân tộc. Tôi sẽ đem năm đầu ngón tay bằng đồng này thả ở 5 châu lục khác nhau.
Các bước đã xong:
Ngày 22.09.2015, Châu Âu là nơi đầu tiên tôi hoàn thành công việc thả ngón tay thứ nhất của mình xuống vịnh Bothnia, thuộc thành phố Umea, Thuỵ Điển.
Châu Úc là địa điểm thứ hai. Đến tháng 11, tôi lại thả ngón tay thứ nhì xuống vịnh Moreton tại thành phố Brisbane, bang Queensland.
Vậy là còn lại châu Mỹ, châu Phi và châu Nam Cực.
Chuyến đi sắp tới:
Châu Mỹ là chuyến đi thứ ba. Khác với hai lần trước đi bằng máy bay, lần này tôi muốn đi bằng tàu chở hàng. Trong hồi tưởng về những cuộc di dân, việc đi bằng tàu chở hàng khổng lồ từ Vũng Tàu sang Mỹ sẽ cho tôi trải nghiệm của những người vượt biển tới các châu khác thời kỳ trước khi có máy bay. Hơn thế nữa, sống trên một con tàu, giữa hàng chục ngàn containers trên đại dương mênh mông sẽ cho tôi một cảm giác đặc biệt về sự luân chuyển hàng hoá trên những hải lộ huyết mạch quyết định sự đi lên và đi xuống của bao nền văn minh cũng như sự sống còn của của các quốc gia, nhất là trong bối cảnh chiến tranh kinh tế hiện nay. 90% hàng hoá tiêu thụ hàng ngày được vận chuyển bằng đường thuỷ (http://www.ics-shipping.org/shippi…/shipping-and-world-trade). Tôi sẽ có dịp chiêm nghiệm về bao cuộc vượt biển từ thời thuợng cổ và mối liên hệ giữa con người với thiên nhiên.
Sự giúp đỡ của các bạn cho nghệ thuật:
Một công trình lớn ngoài nỗ lực cá nhân và sự trì chí trong nghệ thuật còn cần có sự trợ giúp của rất nhiều người. Cho tới nay, mỗi chuyến đi của ƯU ĐÀM đều có sự hỗ trợ nhiệt tình của các mạnh thường quân, một đội ngũ trợ lý, giám tuyển, nhân viên tại địa phương, video và photo, hậu kỳ, xe cộ, thuyền bè và địa điểm lưu trú để tạo nên hai tác phẩm cho Châu Úc và Châu Âu. Cho chuyến đi lịch sử băng ngang Thái Bình Dương ba mươi ngày này, chi phí sẽ cao hơn nhiều lần so với đi máy bay như hai lần trước vì số ngày sẽ gấp 30 lần. Sự giúp đỡ của các bạn là vô cùng cần thiết.
.
Các bạn sẽ cùng UuDam Studio đưa công trình nghệ thuật và thông điệp “đo thế giới” tới công chúng của nước Mỹ khi tàu cập bến Los Angeles. Thêm nữa, sự trợ giúp của bạn sẽ giúp chúng tôi đặt ngón bằng đồng thứ ba lên lãnh thổ Hoa Kỳ. Chúng ta "đo" thế giới để kiến tạo nó lại tốt đẹp hơn và đáng sống hơn. Time Boomerang là một thông điệp xuyên không gian và thời gian. Chúng ta chính là những người ném chiếc Boomerang Thời gian này đi vào không gian. Nó sẽ quay trở lại dưới hình thức nào và có hay không, đó là câu hỏi bỏ ngỏ của tác phẩm này.
.
Và như vậy, câu chuyện từ con đường Hoàng Sa - Trường Sa nằm hai bên một con kênh giữa lòng Sài Gòn tới Hoàng Sa - Trường Sa trên biển Đông, cho đến những "Hoàng Sa - Trường Sa" trên những vùng đất xa xôi khác vượt tầm địa cầu, chúng ta rồi sẽ đi đến đâu. Một tác phẩm nghệ thuật khi phát triển nó sẽ quay lại hướng dẫn người nghệ sĩ sinh ra nó. Đứa con tinh thần của họ bây giờ dẫn họ đi. Mời các bạn đi cùng TIME BOOMERANG và tôi trên hành trình “đo” và “chinh phục” thế giới đầy hứng khởi này.
Ưu Đàm
%7Cutmcsr%3D(direct)%7Cutmcmd%3D(none)%3B%2B__utmv%3D343372907.-%3B)