Thi phẩm mới của Phạm Chu Sa

dutule.com(ngày 2 tháng 8 năm 2011): Nhà xuất bản Thanh Niên, Saigon mới ấn hành thi phẩm “Một nửa” - - Gồm 43 bài thơ của Phạm Chu Sa, với tranh bìa của họa sĩ Rừng. Phụ bản họa của Trịnh Thanh Tùng, Rừng, Lê Thánh Thư và, Lê Ký Thương. Phụ bản nhạc của nhạc sĩ Hà Thúc Sinh, phổ bài thơ “Một nửa” của họ Phạm.

Nơi bìa 4 thi phẩm, người ta thấy một trích đoạn của nhà thơ Du Tử Lê, nhận định về thơ Phạm Chu Sa, 1973, tại Saigon.

Khi được hỏi về sự kiện này, họ Lê cho biết, ông rất vui khi được đọc lại những cảm nghĩ của ông về cõi-giới thơ Phạm Chu Sa - - Một tên tuổi quen thuộc với giới yêu thơ, từ những năm, tháng trước tháng 4-1975, ở quê nhà.

Trả lời câu hỏi, 38 năm sau, ở xứ người, đọc thơ Phạm Chu Sa hôm nay, ông có cảm nghĩ gì? Nhà thơ Du Tử Lê cho biết: Ngoài niềm vui được sống lại những tâm tình cũ với bằng hữu văn nghệ một thời quê nhà, ông còn có thêm một niềm vui khác. Đó là sự:

“Tự ném mình tới những chân trời mới của tác giả ‘Một nửa.’ Một nỗ lực không phải nhà thơ nào cũng có thể đạt được!”

Giải thích cho nhận định của mình, họ Lê nói, thông thường, các tác giả (nhất là những người cầm bút Việt Nam,) khi qua thời tuổi trẻ, thường bị thời gian đẩy lui về điểm khởi hành. Nó là hiện tượng nghịch chiều. Giống như hiện tượng nghịch chiều rất tự nhiên của tuổi già và, sức khỏe. Khi tuổi già gia tăng thì, đó cũng là lúc sức khỏe của chúng ta lùi dần về góc tường…

Định luật này nghịch chiều này, chúng ta cũng thường thấy trong lãnh vực văn học và, nghệ thuật. Họ Lê nhấn mạnh:

“Có đôi ba tác giả còn bị rơi vào tình trạng đáng buồn hơn! Đó là khả năng sáng tạo bị đẩy lùi xa, sau cả lằn mức khởi hành nữa!”

Phạm Chu Sa, với những bài thơ mới, nơi nửa sau của thi phẩm “Một nửa” đã cho thấy ông vượt qua được ngưỡng cửa ngáng trở tàn khốc của thời gian.

Thơ của họ Phạm ở những năm tháng sau 1975, tuy căn để, đa số vẫn là những thao thiết về tình yêu. Nhưng đó là một thứ tình yêu đã ra khỏi hố, hầm ẩn náu của những xung động tình cảm đôi lứa thuần túy. Mà, tình yêu, trong cõi giới thi ca Phạm Chu Sa hôm nay, là những vấn nạn được cất lên từ những tâm bão nhân sinh. Những cật vấn tử / sinh. Kiếp / đời.

“Theo tôi, đó là những câu thơ được chắt ra từ những chiêm nghiệm đời sống đã sắc xuống. Để tự thân, thơ có được chiều sâu và, độ rộng…Trong ‘Một nửa’ của họ Phạm, cá nhân tôi rất thích những câu thơ như, ‘Tự đào huyệt chôn mình / như một tên tử tội / a ha ta hóa trang / làm anh hề múa rối.’ Hoặc, ‘Hạnh phúc trơ vơ trên dây thong lọng / em kịp mua về đốt hết nhân gian.’ Hoặc ‘Dã quỳ thắp nắng / chìm dần trong sương / nhặt bóng tà dương / ném vào vô tận.’ Hoặc nữa, ‘Một chân thò lỗ huyệt / một chân nhảy lò cò / đi tìm phương bất diệt,’ vân vân…”

Tóm lại, theo họ Lê thì, với thi phẩm “Một nửa,” 2011 của Phạm Chu Sa, người đọc có thể tìm thấy những câu thơ có nhiều hy vọng ở được tới mai sau.