Khi cầm trên tay tập thơ "Sự tĩnh lặng của nước" của tác giả Trần Duy Trung, tôi đã ngồi im lặng ở một góc quán cà phê trên đường Hoàng Sa, vừa uống vừa nhâm nhi từng câu thơ của anh. Sau khi đọc hết tập thơ tôi nhớ Cổ Nhân có dạy rằng: “Đại đạo tự thủy” (đại đạo như nước), “Thượng thiện nhược thủy“ (bậc thượng thiện như nước) để ám chỉ rằng muốn trở thành bậc đại trí tuệ cần phải giống như nước vậy.
Trước khi mở vào ngôi nhà của nước, ngôi nhà được tác giả xây bằng chất liệu ngôn ngữ của thi ca, người đọc có thể pha một ấm trà thơm, ngồi uống trà, ngắm nhìn hoa nở, và nhẹ nhàng đọc thơ trong tâm thức phiêu bồng: Trở về ngôi nhà của im lặng/ một cánh cửa mở vào lòng biển cả/ như viên sỏi/ tôi nhẹ nhàng nằm xuống/ trong giấc ngủ mùa đông/ sự dịu dàng của nước/ vỗ về tôi (Trong sự tĩnh lặng của nước).
Thơ Trần Duy Trung ẩn chứa nhiều năng lượng tích cực, mỗi bài thơ tác giả dẫn người đọc đi dần vào sự im lặng để lắng nghe tâm hồn mình, và gieo vào tâm hồn mình hạt mầm của trí tuệ về sự yêu thương, mở ra kí ức trong hiện tiền kiếp sống, trong dòng chảy tương tục, khởi thủy cho sự sinh sôi nảy nở: cái hôn ngày hôm qua/ cái ôm ngày hôm nay/ như bông hoa/ chúng đang rộ nở/ chúng ta tận hiến cuộc đời cho mỗi phút giây/ cho sự hiện diện này/ rực rỡ và duy nhất (Những bông hoa mùa trần gian 2).
Sự giao cảm từ trái tim đến trái tim, như một đóm sáng loé lên trong lúc ý tưởng đang thành hình, Thơ Trần Duy Trung trong sự hiện diện có mặt và vắng mặt của những cá thể trôi dạt để đi tìm những tâm hồn đồng điệu: tấm bưu thiếp của cảm xúc/ từ các đường nét và màu sắc/ phát nổ như những ý tưởng/ và bài thơ bắt đầu/ phối hứng tôi (Phối hứng tôi).
Sự khai sinh một cái mới, một giấc mơ có cả tiếng hót do mặt trời đánh rơi, khơi mở dòng nước từ nguồn cội, trong tập thơ của anh, tôi thích nhất đoạn thơ: Cha thấy cha bồng giấc mơ lên đồi trong đáy mắt một vì sao thức muộn/ nơi mặt trời đánh rơi tiếng hót/ cha ngồi/ hát khúc tao nôi ( Khúc tao nôi cho Trần).
Thật sự, tôi bị cuốn hút bởi những câu thơ sâu lắng của anh, trong bài Một hiện diện vắng mặt anh viết: "sự trong suốt có thể làm ta biến mất/ trong một hình thù không giới hạn/ và im lặng/ đôi khi làm ta rơi vào bên trong/ chúng ta ở đây/ và chúng ta không ở đây/ chúng ta là một hiện diện được lấp đầy/ rỗng và im lặng".
Khi đọc đoạn thơ trên nhà thơ Dư Thị Hoàn đã hoan hỉ thốt lên: "Lâu lắm rồi mới nhặt được một mảnh vỡ của siêu tâm thức trong thơ ".
Thật vậy, mở vào ngôi nhà của nước, nhưng ngôi nhà ấy hoàn toàn rỗng lặng, tính thể của nước là mềm mỏng là bao dung, nước chảy từ cao xuống thấp, nước lấp đầy những chỗ rỗng trên mặt đất, chính cái linh hoạt ấy nước luôn biết cách hạ mình, và thâu về tất cả từ vạn vật, để nuôi dưỡng vạn vật.
Trong bài Bầu trời những đêm con ốm, tác giả lắng nghe và cảm nhận cơn ho của con, tôi nghĩ chỉ có tình thương mới đem lại cho tác giả nguồn cảm hứng mãnh liệt đến thế, được biết hiện tại anh Trần Duy Trung đã có hai con, và hai con anh còn rất nhỏ, vì vậy những khi con ốm đau, tác giả đã viết: Trong tiếng ho của đứa trẻ/ xô lệch cả căn nhà tĩnh mịch/ tôi ngỡ ai đó vừa đập mạnh tấm kính/ làm rơi vỡ những mảnh thủy tinh (Bầu trời những đêm con ốm .
Như một tấm gương phản chiếu từng hình ảnh của sự sống, là nhịp đời thổn thức, chính từ đó hình thành nên nhân sinh quan trong tác giả,tác giả xem mỗi một người khi sinh ra là một bông hoa giữa cuộc đời: Nở ra/ và thơm vào bất tận/ chúng ta/ những.bông.hoa.mùa.trần.gian (Những bông hoa mùa trần gian 1).
Đó cũng là sự Tĩnh lặng để nghe chuyển sinh của cái tôi: tôi lắng nghe sự có mặt của mình/tiếng thân thể đang nhỏ giọt (Chuyển sinh 1) .
Tác giả đã chuyển hoá được chính mình trong cuộc đời nhiều bất trắc: trong bao la và gió/ tôi thấy tôi bay đi như một ngôi sao nhỏ/ một vì sao/ sáng tựa linh hồn (Chuyển sinh 2).
Những ẩn dụ đã dần hiển lộ qua đoản thi 6, mở ra một cái nhìn khoáng đạt, và nhẹ nhàng khi: đời là bể khổ và hạnh phúc là ở chỗ/ta được sinh ra. Và ở đoản thi 7 " cái chết là bóng tối của thể xác/ và là ánh sáng của linh hồn (Những ghi chú rời).
Trong giấc mộng của anh cũng đẹp làm sao, cách anh dùng từ làm tôi thích thú, ngôn ngữ tự nhiên và năng lượng của nó hàm chứa cái tâm thức yêu đời yêu vật tha thiết biết bao: Trong rừng tượng ngữ/ những bông hoa màu tuyết/ như tiếng khóc của ai trên trang giấy/ như giấc mộng của ai nghìn năm trước/ tôi nghe ra từ một bài thơ.../ đêm qua tôi mơ/ trong rừng sâu tôi thở/ một bông hoa màu tuyết (Mộng).
Ý thức về con đường viết, và hành trình đi tìm cái hồn cốt của thi ca, là cả một quá trình tìm kiếm và khai phá đơn độc, Trần Duy Trung đã cho độc giả thấy được sự nghiêm túc của mình đối với công việc của một người sáng tạo: như bầy kiến lang thang/ bầy tượng ngữ đi tìm giọng nói/ hai mươi năm đốt lửa trên lưng mình/ tha về chiếc tổ chàng thi sĩ/ những giọt máu khô (Trên mái nhà giấc mơ ở thiên đường).
Ở bài thơ Mật Ngữ, tác giả ghi chú về việc tác giả đãđể những trang trống, từ trang 54 đến trang 64 với ghi chú: " những trang trắng cuối cuốn sách này là khoảng trống cho bạn ".
Và: hãy đọc tôi bằng khoảng trống của bạn/ rót đầy tôi/ bằng sự giàu có của tâm hồn bạn (Mật Ngữ).
Qua 39 bài thơ trong "Sự tĩnh lặng của nước" - một tác phẩm đầu tay của thi sĩ Trần Duy Trung, với một góc nhìn tinh tế, đa chiều và sâu sắc, chín chắn trong từng dòng thơ, con chữ của mình, thơ Trần Duy Trung mang đến cho độc giả sự nhẹ nhàng, bình yên giữa đời bộn bề tấp nập cùng với triết lí sống giản đơn đưa con người tìm dần về trạng thái cân bằng, tĩnh trong động, động mà tĩnh.
Tác giả Trần Duy Trung, sinh năm 1981 tại Nam Định. Từ 2002 đến nay, làm việc và sinh sống tại Nha Trang. Được biết bản thảo của tập thơ này trước đó đã đạt giải nhất, giải thi ca năm Thứ Tư, 2017 của cuộc thi “Tác Phẩm Đầu Tay”, do tổ chức bất vụ lợi Du Tử Lê Foundation.
Tập thơ đã xuất hiện ở nhà Sách Khai Tâm, số 8 Nguyễn Phi Khanh, phường Tân Định, Quận 1. Bạn đọc có thể đặt mua online trên Website
www.sachkhaitam.com
* Nhân đọc tập thơ Sự tĩnh lặng của nước, NXB Đà Nẵng & Domino Books
xuất bản quý III, năm 2018.