Nguyễn Vĩnh Châu (Đài VOA)

26 Tháng Chín 201012:00 SA(Xem: 6231)
Nguyễn Vĩnh Châu (Đài VOA)




(Bài phỏng vấn này đã được phát thanh về Việt Nam vào sáng ngày Thứ Năm 8 tháng 10 năm 1998, lúc 11:20 giờ Hoa Thịnh Đốn tức là 10:20 tối giờ Việt Nam)

Nguyễn Vĩnh Châu (NVC): Xin chào thi sĩ Du Tử Lê.

Nhà Thơ Du Tử Lê (DTL): Xin chào anh Vĩnh Châu. Xin chào quý thính giả của Đài Tiếng Nói Hoa Kỳ.

NVC: Thú thật, nhiều lần tôi rất mong muốn gặp anh và lần này mới hân hạnh được tiếp xúc với anh. Trước tiên, Nhà thơ Du Tử Lê vui lòng cho biết cơ duyên nào anh làm bạn với nàng thơ và anh còn nhơ bài thơ đầu tiên của anh không?

DTL: Tôi không thể biết rõ cơ duyên nào khiến tôi đến với thơ. Cũng như tôi tin rằng quý thính giả nếu phải tự hỏi, tại sao mình lại có mối tình đó, chắc quý vị cũng khó mà trả lời được. Nhưng tôi có thể nói một cách chân thành thế này: Tôi là người có sáu ngón tay. Tôi bị tật ở bàn tay phải. Tuổi nhỏ của tôi rất cô độc. Tôi sống rất nhút nhát. Chắc vì thế thành ra tôi tìm trong sách vở, trong văn chương để xoa dịu sự cô đơn của mình.

NVC: Anh có bao nhiêu tác phẩm về thơ và ngoài thơ, anh có sáng tác về văn xuôi không? Nếu có, anh vui lòng cho biết ý kiến về hai thể loại này khác nhau thế nào không?

DTL: Câu hỏi của anh Vĩnh Châu khó thật. Cho đến bây giờ, tổng cộng tất cả sách của tôi in ra khoảng 36 tác phẩm. Thơ chỉ chiếm 14 cuốn mà thôi. Hầu hết phần còn lại là truyện ngắn và truyện dài. Sự thật thì chúng ta khó định nghĩa rõ ràng đâu là sự khác biệt giữa văn xuôi và thi ca. Nếu chúng ta lấy vần điệu để phân biệt giữa văn xuôi và thi ca thì chúng ta sẽ gặp câu hỏi là những bài thơ tự do, tức là những bài thơ xuôi, không có vần điệu thì sao? Cho nên theo quan niệm riêng của tôi (mà tôi cũng đã từng phát biểu nhiều lần, nhiều nơi) rằng: sự khác biệt giữa văn xuôi và thi ca là sự khác biệt về phương diện văn phạm. Văn xuôi có văn phạm riêng của văn xuôi, thi ca có văn phạm riêng của thi ca…

NVC: Trong những tác phẩm thơ của anh đã xuất bản thì anh thích thi tập nào nhất và bài thơ nào nhất? Tại sao?

DTL: Thưa, có lẽ thi tập trong tương lai, và bài thơ thích nhất cũng ở trong thi tập trong tương lai ấy.

NVC: Thường thì anh làm thơ khi nào và theo ý anh làm sao để có một bài thơ hay và một bài thơ hay gồm có những yếu tố nào?

DTL: Thưa quý thính giả tôi xin cố tóm tắt như thế này. Trước đấy, tôi làm thơ theo hứng, tức là khi cảm xúc đến thì tôi viết xuống. Sau này, tôi nhận thấy nếu làm như vậy, khi thơ đã in ra rồi, không sửa chữa được nữa. Nên tôi làm thơ bằng cách là khi cảm hứng đến, tôi viết xuống như một bài “nháp” thôi, hoặc khi có một ý tưởng nào đến, tôi ghi “note” lại. Sau đó nhiều tháng, có khi cả năm, hơn năm, có dịp, tôi trở lại với bài thơ đó. Khi đó, tôi mới thật sự làm bài thơ ấy. Đó là cách làm việc của tôi kể từ ngày tị nạn đến ngày hôm nay. Câu hỏi thứ hai là một bài thơ hay gồm những yếu tố nào? Thưa anh, tôi trả lời hết sức chủ quan, vì tùy theo quan niệm của từng người làm thơ và, tùy theo quan niệm của từng độc giả nữa. Nhưng tôi nghĩ một cách đại để, thì một bài thơ hay là một bài thơ tự nó phải có hồn tính của nó. Giống như người phụ nữ phải có cái duyên nào đó. Tôi không nói nhan sắc của bài thơ. Tôi không nói nhan sắc của người phụ nữ. Nhưng mà hồn tính thì phải có. Và hồn tính, chúng ta phải hiểu là cái gì? Theo tôi, nó là sự chân thật. Khi anh rung động thực với nó thì đó là sợi dây vô hình liên kết, nối anh vào với người đọc của anh.

NVC: Người ta nói, thi sĩ thường đa tình, lãng mạn. Xin anh cho biết cảm nghĩ của anh về quan niệm này.

DTL: Tôi nghĩ rằng, điều đó đúng với mọi người mà không đúng với tôi, thưa anh. Tôi rất khô khan anh ạ. Thưa quý thính giả anh Vĩnh Châu lắc đầu có vẻ không tin lời tôi nói…

NVC: Thơ của anh thường được các nhạc sĩ phổ thành ca khúc. Trong những ca khúc đó, anh thích bản nhạc nào? Và theo anh thì có sự khác biệt ít nhiều gì về tình ý, giá trị giữa bài thơ nguyên thủy và thơ phổ nhạc không?

DTL: Thưa anh, câu này có hai câu hỏi. Tôi xin trả lời câu hỏi thứ nhất. Tôi tin rằng khi chúng ta có con thì đứa con nào chúng ta cũng yêu như nhau. Tôi muốn nói những bài thơ của tôi, trước khi thành ca khúc. Thứ đến, một bài thơ của tôi, sau khi thành ca khúc, thì bài nào quần chúng yêu thích nhất là bài thơ tôi yêu thích nhất. Đó là nói về bài thơ ở…ngoài tôi. Về câu hỏi thứ hai, vì sự đòi hỏi về luật của âm nhạc. Luật của âm nhạc rắc rối lắm, mặc dù tôi không phải là nhạc sĩ. Nhưng tôi hiểu là nó đòi hỏi phải đi theo với “nốt” nhạc, cho nên nhạc sĩ đã phải sửa đổi ít hay nhiều những câu thơ của tôi để thích hợp với “nốt” nhạc. Chẳng hạn “nốt” nhạc lên cao, thích hợp với dấu sắc mà chữ của tôi rơi vào dấu huyền thì nhạc sĩ phải đủ chữ nghĩa, để chọn một chữ có dấu sắc mà không làm sai lạc ý nghĩa nguyên thủy của bài thơ.

NVC: Trong những thi sĩ trước anh, cùng thời với anh và sau này, có vị nào anh cảm thấy mến mộ thi tài của họ? Và từ lúc bắt đầu làm thơ cho đến bây giờ, anh có chịu ảnh hưởng thi tứ của nhà thơ nào không?

DTL: Thưa anh, tất cả những người làm thơ kể cả những người làm thơ sau tôi, tôi đều có lòng quý trọng. Khi họ còn đến với thi ca, với tôi, đó là một hạnh phúc cho họ và cho tôi nữa. Tại sao? Tại vì họ đến với thi ca thì tôi mới có thơ của họ để đọc. Điều thứ hai tôi có bị ảnh hưởng chứ anh. Hồi còn bé, khỏang chừng mười một, mười hai tuổi, tôi là người rất mê thơ Huy Cận. Khoảng mười lăm mười sáu, tôi rất mê thơ Nguyên Sa, là người mới qua đời. Tôi nghĩ rằng, trong những giai đoạn đó, tôi có bị ảnh hưởng hai người đó rất nhiều. Đôi khi tôi thấy tôi cũng có bị ảnh hưởng thơ của ông Xuân Diệu, Chế Lan Viên…Giai đoạn đó thuộc về thời niên thiếu của tôi.

NVC: Anh làm thơ cho anh hay làm thơ cho người đọc?

DTL: Điều này, tôi phải thưa thật với quý thính giả, như tôi trình bày vừa rồi, tôi là người không được may mắn.Ngay từ nhỏ tôi có nhiều mặc cảm vì có 6 ngón tay, cho nên tất cả những gì tôi làm là làm cho tôi trước hết. Điều đó trở thành tập quán. Đến bây giờ tôi vẫn làm thơ cho tôi, hoặc cho bằng hữu của tôi, và sau đó, nếu may mắn được độc giả chia xẻ, thì đó là điều hạnh phúc thêm cho cá nhân chúng tôi.

NVC: Anh là một thi sĩ và được nhiều người mến mộ từ Việt am đến sau khi ra hải ngoại, vậy thi sĩ Du Tử Lê vui lòng cho biết cảm tưởng của anh về nền văn học Việt Nam hải ngoại và xin anh gửi lời đến những văn thi hữu còn ở Việt Nam.

DTL: Cảm tưởng của tôi về dòng văn học của Việt Nam bên ngoài đất nước là một cảm tưởng rất tích cực. Tích cực tôi có, về mặt thi ca và, bi quan của tôi về mặt văn xuôi. Nói một cách khác, tôi rất tin cậy về nền thi ca của chúng ta, tức là của những người làm thơ ở bên ngoài đất nước và sự bi quan của tôi về văn xuôi. Về phần trong nước, tôi chỉ muốn nói rằng tất cả mọi điều rồi sẽ qua đi. Điều còn lại chỉ là hai chữ Việt Nam và dòng văn học của nó, tức là máu huyết, thịt xương của nó. Tại vì chế độ nào rồi cũng qua đi, chính phủ nào rồi cũng phải qua đi. Điều còn lại sau cùng là Việt Nam. Và Việt Nam làm thành bởi cái gì ngoài phần lãnh thổ? Ngoài lãnh thổ, Việt Nam còn có phần thịt xương, phần máu huyết… đó là văn học, nghệ thuật. Đây không phải là lần đầu tiên tôi nói ra những điều đó.

NVC: Thay mặt thính gỉa đài Tiếng Nói Hoa Kỳ, thành thật cảm ơn Thi Sĩ Du Tử Lê đã cho chúng tôi cuộc phỏng vấn rất thích thú hôm nay.

DTL: Xin cảm ơn anh Vĩnh Châu, và xin kính chào quý thính giả của Đài Tiếng Hoa Kỳ.


Ghi thuật từ Houston, Texas, tháng 10 năm 1998.

Gửi ý kiến của bạn
Tên của bạn
Email của bạn
08 Tháng Sáu 20199:37 SA(Xem: 4880)
Cuộc phỏng vấn nhà thơ Du Tử Lê do Nguyễn Ngọc Bảo thực hiện cho chương trình Văn Học Nghệ Thuật trên đài phát thanh Saigon Houston ngày thứ Bẩy 1 tháng 6 năm 2019
21 Tháng Tám 201712:00 SA(Xem: 16340)
nhà văn, nhà thơ Du Tử Lê là một trong những thi sỹ có khá nhiều bài thơ được phổ nhạc kể từ những năm trước 1975 đến nay
03 Tháng Tư 201712:00 SA(Xem: 9047)
một kẻ gian đã xuyên tạc, sửa một số câu trong bài “Ai nhớ ngàn năm một ngón tay, của chúng tôi, sau đó phát tán trên một số diễn đàn internet.
15 Tháng Hai 201512:00 SA(Xem: 14305)
Hôm nay, chương trình âm nhạc xin được cùng quý vị tìm hiểu về một trong những bản tình ca rất nổi tiếng của Việt Nam, đó là bản Khúc Thụy D
16 Tháng Giêng 201212:00 SA(Xem: 22879)
Thưa quí vị, là một trong những thi sĩ có số lượng thơ được phổ nhạc nhiều nhất, lên tới hơn 300 bài hát,
03 Tháng Mười Một 201112:00 SA(Xem: 7527)
Xin nhà thơ nói về cảm nghĩ về tập Tùy Bút mới được ấn hành?
17 Tháng Mười 201112:00 SA(Xem: 8310)
Tôi không có được sự thủy chung trong lòng yêu thích văn chương! Phản bội dường như là bản chất của tôi, đối với văn chương.
05 Tháng Năm 201112:00 SA(Xem: 18914)
Vào lúc 8:30 tối Thứ Bảy, ngày 30 tháng 4 vừa qua, tại studio của đài phát thanh Văn Nghệ Thúy Nga, xướng ngôn viên Thúy Anh đã có một cuộc nói chuyện với nhà thơ Du Tử Lê, dài gần một tiếng.
09 Tháng Tư 201112:00 SA(Xem: 5878)
Du Tử Lê có lẽ là một trong những người cầm bút sắt son với nghệ thuật bền lâu nhất
20 Tháng Tư 201012:00 SA(Xem: 6146)
Thưa anh Du Tử Lê, năm nay đánh dấu thời điểm 50 năm anh sống trọn vẹn với chữ nghĩa. Xin anh cho biết cho đến hôm nay, anh có bao nhiêu tác phẩm được xuất bản? Bao nhiêu là thơ và bao nhiêu là văn xuôi
Du Tử Lê Thơ Toàn Tập/ Trọn bộ 4 tập, trên 2000 trang
Cơ sở HT Productions cùng với công ty Amazon đã ấn hành Tuyển tập tùy bút “Chỉ nhớ người thôi, đủ hết đời” của nhà thơ Du Tử Lê.
Trường hợp muốn có chữ ký tác giả để lưu niệm, ở Việt Nam, xin liên lạc với Cô Sóc, tel.: 090-360-4722. Ngoài Việt Nam, xin liên lạc với Ms. Phan Hạnh Tuyền, Email:phanhanhtuyen@gmail.com
Ở lần tái bản này, ngoài phần hiệu đính, cơ sở HT Productions còn có phần hình ảnh trên dưới 50 tác giả được đề cập trong sách.
TÁC GIẢ
(Xem: 16703)
Ông là một nhà văn nổi tiếng của miền Nam.
(Xem: 11969)
Từ hồi nào giờ, giới sinh hoạt văn học, nghệ thuật thường tập trung tại thủ đô hay những thành phố lớn. Chọn lựa mặc nhiên này, cũng được ghi nhận tại Saigòn, thời điểm từ 1954 tới 1975.
(Xem: 18744)
Với cá nhân tôi, tác giả tập truyện “Thần Tháp Rùa, nhà văn Vũ Khắc Khoan là một trong những nhà văn lớn của 20 năm văn học miền Nam;
(Xem: 8940)
Để khuây khỏa nỗi buồn của cảnh đời tỵ nạn, nhạc sĩ Đan Thọ đã học cách hòa âm nhạc bằng máy computer.
(Xem: 8008)
Mới đây, có người hỏi tôi, nếu không có “mắt xanh” Mai Thảo, liệu hôm nay chúng ta có Dương Nghiễm Mậu?
(Xem: 417)
Nói một cách dễ hiểu hơn, thơ ông phù hợp với kích cỡ tôi, kích cỡ tâm hồn tôi, phù hợp với khả năng lãnh nhận, thu vào của tôi, và trong con mắt thẩm mỹ tôi,
(Xem: 756)
Chúng tôi quen anh vào cuối năm 1972.
(Xem: 981)
Anh chưa đến hay anh không đến?!
(Xem: 22284)
Giờ đây tất cả mọi danh xưng: Nhà văn. Thi sĩ. Đại thi hào. Thi bá…với con, với mẹ, với gia đình nhỏ của mình đều vô nghĩa. 3 chữ DU-TỬ-LÊ chả có mảy may giá trị, nếu nó không đứng sau cụm từ “Người đã thoát bệnh ung thư”.
(Xem: 13822)
Nấu cơm là công việc duy nhất trong ngày có liên quan đến cộng đồng gia đình, mà, gần đây Bố đã được miễn, vì cả nhà cứ bị ăn cơm sống hoài.
(Xem: 19050)
Tình Sầu Du Tử Lê - Thơ: Du Tử Lê - Nhạc: Phạm Duy - Tiếng hát: Thái Thanh
(Xem: 7736)
Nhưng, khi em về nhà ngày hôm nay, thì bố của em, đã không còn.
(Xem: 8636)
Thơ Du Tử Lê, nhạc: Trần Duy Đức
(Xem: 8342)
Thời gian vừa qua, nhà thơ Du Tử Lê có nhận trả lời phỏng vấn hai đài truyền hình ở miền nam Cali là SET/TV và V-Star-TV.
(Xem: 10886)
Triển lãm tranh của Du Tử Lê, được tổ chức tại tư gia của ông bà Nhạc Sĩ Đăng Khánh-Phương Hoa
(Xem: 30528)
Tôi gọi thơ Du Tử Lê là thơ áo vàng, thơ vô địch, thơ về đầu.
(Xem: 20708)
12-18-2009 Nhà thơ Du Tử Lê phỏng vấn nhạc sĩ Thân Trọng Uyên Phươn
(Xem: 25300)
Khi gối đầu lên ngực em - Thơ Du Tử Lê - Nhac: Tịnh Hiếu, Khoa Nguyễn - Tiếng hát: Đồng Thảo
(Xem: 22779)
Người về như bụi - Thơ: Du Tử Lê - Nhạc: Hoàng Quốc Bảo - Tiếng hát: Kim Tước
(Xem: 21556)
Hỏi chúa đi rồi em sẽ hay - Thơ: Du Tử Lê - Nhạc: Hoàng Thanh Tâm - Tiếng hát: Tuấn Anh
(Xem: 19611)
Khái Quát Văn Học Ba Miền - Du Tử Lê, Nguyễn Mạnh Trinh, Thái Tú Hạp
(Xem: 17924)
2013-03-30 Triển lãm tranh Du Tử Lê - Falls Church - Virginia
(Xem: 19109)
Nhạc sĩ Đăng Khánh cư ngụ tại Houston Texas, ngoài là một nhạc sĩ ông còn là một nha sĩ
(Xem: 16789)
Triển Lãm Tranh Du Tử Lê ở Hoa Thịnh Đốn
(Xem: 15988)
Triển lãm Tranh và đêm nhạc "Giữ Đời Cho Nhau" Du Tử Lê đã gặt hái sự thành công tại Seattl
(Xem: 24313)
Nhà báo Lê Văn là cựu Giám Đốc đài VOA phần Việt Ngữ
(Xem: 31734)
ngọn cây có những trời giông bão. ta có nghìn năm đợi một người
(Xem: 34785)
Cung Trầm Tưởng sinh ngày 28/2/1932 tại Hà Nội. Năm 15 tuổi ông bắt đầu làm thơ,