Tôi được vinh dự quen biết với cá nhân nhà thơ Du Tử Lê từ những năm đầu tiên của thập niên 1980. Thời tôi tuổi trẻ, dấn thân, và yêu thương chữ nghĩa. Những năm đó cộng đồng người Việt, dù ở ngay quận Cam của miền nam California, vẫn còn đang phát triển một cách giới hạn. Tôi quen ông, khi tôi yêu chữ nghĩa tập tành làm báo chí, xuất bản những tuyển tập thi văn cùng những cây bút trẻ thời đó.
Ngay từ khi xuất bản Tuyển tập văn chương Hoài Cảm tập I, II, và nguyệt san Trẻ cuối thập niên 70 tôi đã được gặp ông. Với một người ở lứa tuổi sinh viên, chữ nghĩa thi văn còn vụng về chưa đến độ trưởng thành, thì sự quen biết được thân mật tiếp đón hay được cùng ngồi bên một thi sĩ lớn tên tuổi như Du Tử Lê là một vinh dự.
Thơ tình Du Tử Lê, chữ nghĩa nhiều khi có những chỗ nhân gian không thể hiểu nổi. Tôi cũng vậy, tuy yêu thơ ông – vì thơ ông tình quá, nhưng có đôi lúc tôi cứ yêu thơ ông nhưng chưa hiểu chữ nghĩa ông muốn nói gì.
Khi nhà thơ Du Tử Lê xuất bản tờ tuần báo Tay Phải, một trong những tờ báo Việt ngữ của thời báo chí Việt hải ngoại còn hiếm hoi thập niên 80, tôi được ông mời đóng góp bài vở. Lúc đó, có một người bạn tôi quý mà khá thân thuở đó nay đã quá cố, là nhạc sĩ Việt Dzũng về làm thư ký toà soạn chuyên đánh máy bài cho báo Tay Phải.
Chúng tôi thường xuyên gặp nhau, trong đó nhiều lần có thi sĩ cùng chung. Rồi quán café Tay Trái tại Santa Ana trên con đường Fairview được mở, đầu tư bởi thi sĩ, hình như cứ cuối tuần là tôi với nhóm bạn bè kéo nhau đến nghe nhạc. Việt Dzũng thường hát nơi này lúc bấy giờ. Thi sĩ Du Tử Lê thường ngồi ở quán, không khó gặp ông mỗi tối khi âm nhạc bắt đầu.
Khi tôi chủ trương xuất bản tạp chí Tuổi Ngọc năm 1981, tờ báo yêu thương của tuổi trẻ sinh viên người Việt hải ngoại, một trong những tên tuổi các nhà văn, nhà thơ, nhà báo, nhà giáo mà tôi kính mến mời vào vai trò ban cố vấn là thi s ĩDu Tử Lê. Ông không chút ngại ngần cho phép tên ông vào tờ báo. Chỉ là để ủng hộ các đàn em tuổi trẻ có niềm tin bước tới thôi.
Đó l ànhững năm đầu thập niên 80, California, tôi có nhiều cơ hội gặp ông hơn. Khi nhạc sĩ Trần Quốc Bảo đến định cư Hoa Kỳ đầu thập niên 1980, chúng tôi gặp nhau nên bạn – bạn thân - tôi đưa đẩy Trần Quốc Bảo quen biết thi sĩ Du Tử Lê. Khi đó Bảo vẫn còn thường hay hát và sáng tác nhạc. Sau này, chính thi sĩ Du Tử Lê đã chọn cho bạn tôi một bút danh: Trầm Từ Đông. Cái tên đến từ một hành trình tỵ nạn với hàng trăm xác người chôn dưới biển sâu mà bạn tôi đã trải qua nhân chứng.
Tên Trầm Từ Đông thường được Trần Quốc Bảo sử dụng khi anh viết tin văn nghệ cho nhiều tờ báo tại Mỹ. Tôi với Trần Quốc Bảo, gắn bó với Việt Dũng, cùng một số anh em trẻ nhóm tạp chí Tuổi Ngọc, cùng nắm tay với thi sĩ Du Tử Lê luôn đến với ông trong những sinh hoạt báo chí,́ văn nghệ.
Mộṭ lần, tôi và thi sĩ Du Tử Lê đi cùng chung một chuyến bay, từ Los Angeles sang Houston Texas theo lời mời của nhà thơ nhạc sĩ kiêm chủ nhà xuất bản sách báo Hoàng Ngọc Ẩn. Lần đó, có nhạc sĩ Việt Dzũng trong ban tổ chức, chúng tôi có một buổi sinh hoạt văn nghệ thơ văn nhạc với giới văn nghệ sĩ.
Tôi thật sự không có nhiều lắm kỷ niệm riêng với cá nhân thi sĩ. Nhưng chúng tôi quý nhau. Mỗi lần gặp nhau, dù thời gian khoảng trống đã xa lắc, thi sĩ vẫn nhận ra tôi, gật gù với nụ cười chào hỏi nhau vài câu.
Nhiều năm qua, dù sống gần nhau trong khu vực quận Cam vùng Nam California, nhưng tôi ít có dịp gặp lại thi sĩ. Lần cuối, cũng đã vài năm trước, khi nhà xuất bản Sống tổ chức buổi ra măt́ tuyển tâp̣ Thơ – Văn – Nhạc – Họa: Du Tử Lê, Tôi Với Người Chung Một Trái Tim. Những thời gian gần đây, tôi nghe tin thi sĩ đã ngã bệnh.
Nhưng khi tin ngày hôm nay đến, vẫn có những ngỡ ngàng, buồn thấm trong tim. Ông đã làmột thi sĩ đàn anh, một thần tượng của tôi trong thế giới văn học, và tôi đã quý Du Tử Lê như đã thương mến những dòng chữ nghĩa của ông. Một người đã thành danh với những tác phẩm Thi-Văn-Nhạc-Họa vĩ đại, như Du Tử Lê, thì sự ra đi phải là một mất mát lớn, nỗi buồn bã chung cho cộng đồng văn học nghệ thuật người Việt Hải Ngoại. Cầu chúc thi sĩ bình
yên trong cõi sống mới.
HỒVĂN XUÂN NHI
(14/10/2019)