TRẦN TRUNG SÁNG - Du Tử Lê, kỷ niệm từ xứ Quảng

29 Tháng Hai 20209:36 SA(Xem: 5207)
TRẦN TRUNG SÁNG - Du Tử Lê, kỷ niệm từ xứ Quảng



Du Tử Lê tên thật là Lê Cự Phách, sinh năm 1942 tại Kim Bảng, Hà Nam. Thời thơ ấu, có giai đoạn ông học tiểu học ở Hội An, Quảng Nam, sau đó là Đà Nẵng. Đến năm 1956, ông vào Sài Gòn và theo học trường Trần Lực, Chu Văn An, sau cùng là Đại học Văn Khoa. Ông làm thơ từ rất sớm, bút hiệu Du Tử Lê được dùng chính thức lần đầu tiên vào năm 1958 cho bài Bến tâm hồn, đăng trên tạp chí Mai. Ông mất ngày 7-10 -2019 tại nhà riêng của ông ở Garden Grove (Mỹ), hưởng thọ 77 tuổi.

du tử lê5
Nhà thơ Du Tử Lê và tác giả Trần Trung Sáng



Sinh thời Du Tử Lê là một trong những nhà thơ có nhiều tác phẩm được phổ nhạc được công chúng yêu chuộng. Có khoảng 300 bài thơ của ông được phổ nhạc trở thành những nhạc phẩm nổi tiếng như “Trên ngọn tình sầu” (Từ Công Phụng), “Khúc thụy du” (Anh Bằng), “Kiếp sau xin giữ lại đời cho nhau” (Phạm Duy), “Đêm nhớ trăng Sài Gòn", "Khi tôi chết hãy đem tôi ra biển", "Quê hương là người đó"(Phạm Đình Chương) ... Tuy nhiên, trong số đó, không hiểu vì sao bài thơ “Thư cho em” (do nhạc sĩ Mai Trường phổ nhạc đổi thành tựa đề Mai em lấy chồng) lại ít được nhắc đến, dù tác phẩm này phổ biến khá sớm và từng có thời gian dài rất quen thuộc với công chúng miền Nam qua giọng hát Hà Thanh.

Với riêng tôi, bài thơ phổ nhạc Mai em lấy chồng có kỷ niệm đáng nhớ đặc biệt, bởi đó là vào thời điểm còn học tiểu học ở trường Nam tiểu học Hội An, khi bắt đầu tập tò làm quen với những nốt nhạc đầu tiên trên cây đàn ghi-ta, tôi đã tình cờ thích thú với bài hát Mai em lấy chồng. Cái tên Du Tử Lê cũng bắt đầu có dấu ấn với tôi, để rồi ngày càng đậm nét hơn ở tuổi vào đời.

Mới đây, khi tìm những tài liệu về tác phẩm nói trên, tôi lại càng thú vị khi bắt gặp một clip của nhạc sĩ Mai Trường trước lúc qua đời (MT mất ngày 10/12/2012 tại Sài Gòn, ở tuổi 78) gởi Du Tử Lê chia sẻ về kỷ niệm của hai người, đồng thời nhờ giọng ca Thanh Thế (con trai của Mai Trường) hát tặng nhà thơ theo bản phổ lại lần thứ hai ông có điều chỉnh khác với bài cũ đôi chút “với những cảm xúc mới, nên giai điệu cũng khác bản phổ lần đầu, lời thơ thì thêm 4 câu cho đầy đủ ý nghĩa của bài thơ”(https://maitruongmenyeu.violet.vn/document/mai-em-lay-chong-7552637.html).

Thế rồi, cơ duyên đưa đẩy, cuối cùng tôi cũng đã có dịp gặp được nhà thơ Du Tử Lê vào ba năm trước tại nhà Nguyễn Quang Chơn, một người bạn văn nghệ tài tử ở Đà Nẵng. Nơi đây, từ nhiều năm qua là địa chỉ gặp gỡ thân tình của anh em văn nghệ hải ngoại như: Đinh Cường, Đặng Tiến, Nguyễn Trọng Khôi, Nguyễn Lương Vỵ… và cả anh em tỉnh lẻ như chúng tôi. Lần này, là nhà thơ Du Tử Lê cùng phu nhân. Trước đó, Du Tử Lê đã có nhiều lần về thăm quê nhà, nên đến đâu ông cũng gặp gỡ lắm bạn tri âm. Anh Chơn ôm đàn hát tặng nhà thơ bài hát nổi tiếng Khúc thụy du do Ngô Thụy Miên phổ nhạc từ thơ ông. Câu chuyện dồn đập vây quanh ông bởi có quá nhiều điều để hỏi.

du tử lê3
Từ trái sang: Trần Phương Kỳ, Phan Ngọc Minh, Nguyễn Quang Chơn (đứng) Du Tử Lê, Trần Trung Sáng



Tôi không quên nhắc với Du Tử Lê về bài hát Mai em lấy chồng được phổ thơ từ nhạc sĩ Mai Trường, để lại ký ức khó quên từ thời thơ ấu ở Hội An. Ông cười hiền, bảo thời ấy còn khá trẻ, ông đã có những chuyện tình buồn hình thành nên những bài thơ như vậy. Không nói nhiều về bài thơ dĩ vãng, mà ông bất ngờ kể rằng, ông có một khoảng thời gian tuổi thơ đầy kỷ niệm ân tình với quê hương xứ Quảng, mà đặc biệt là Hội An. Bởi vì, khi cùng gia đình mới di cư vào Nam, đầu tiên, ông học ở Trường Nam tiểu học Hội An. Nơi đây, ông từng là đứa học trò “Bắc kỳ rau muống” được chọn đại diện học sinh toàn trường đọc diễn văn trước mặt tỉnh trưởng và các quan chức thời ấy. Ông nói kỷ niệm này gắn bó với ông sâu đậm đên mức, ông đã từng nhắc lại trong một hồi ký: “Tôi nhớ đã được phép đem bài diễn văn này về nhà, đọc tới đọc lui. Anh tôi phải chỉ tôi chỗ nào nghỉ ít, chỗ nào nghỉ nhiều. Ở đoạn nào thì tôi phải ngước mặt lên để nhìn thẳng vào các viên chức đại diện của tòa tỉnh… Với tôi, đó là những kỷ niệm một thời thơ ấu. Tôi sẽ mãi giữ chúng, cho riêng mình. Như tôi đã giữ lại những điều định nói với bạn”. Câu chuyện rất ấn tượng của ông đã gợi hứng cho tôi viết một tản văn Ký ức về Trường Nam tiểu học Hội An, nơi tuổi thơ của ông và tôi có những trùng hợp tình cờ (http://baoquangnam.vn/van-hoa-van-nghe/tap-but-tap-van/201811/ky-uc-ngoi-truong-tuoi-tho-824880/).

Trên trang blog của Nguyễn Quang Chơn (ngày 16/8/2016) vẫn còn lưu lại: “Đêm ở nhà Nguyễn Quang Chơn. Có Trần Phương Kỳ, nhà Đông phương học. Có Phan Ngọc Minh, họa sĩ bút sắt tài ba, có Trần Trung Sáng, nhà văn trẻ ĐN với “đêm trắng phập phù”, Trường, kẻ biểu tình một mình, Vũ, nhà văn Hội An, Diễn, nhà sưu tập…Vui. Vui thật là vui. Anh Du Tử Lê như sống lại thời mình… mới lớn, khi nghe Trần Trung Sáng “phỏng vấn” người hâm mộ. Và, thật sôi nổi, khi Trần Phương Kỳ, kẻ luôn tạo kịch tính trong các cuộc hàn huyên!…Du Tử Lê nói về ngôn ngữ trong thơ. Trần Phương Kỳ nói về những bất trắc trong lịch sử Trung Hoa. Phan Ngọc Minh thâm trầm tủm tỉm… Đêm với rượu, với văn chương, văn nghệ, tình người, với tiếng cười, tiếng hát, quên hết bên ngoài, quên hết thời gian trôi…” Cũng trong những ngày ấy, Du Tử Lê đã dành thời gian la cà, gặp gỡ khá nhiều anh em văn nghệ xứ Quảng bất kể già trẻ, cũ, mới… Nhưng xúc động nhất, là chuyện Nguyễn Quang Chơn đã đưa ông đến thăm nhà thơ Phạm Ngọc Lư, tác giả nổi tiếng với Biên Cương Hành, lúc này đang ở giai đoạn cuối bị “Ung thư hành”. Gặp nhau, anh Lư nói: “Như một liều thuốc giúp tôi khỏe lên”. Sau đó, giữa lúc anh Lư đang trăn trở cùng căn bệnh nặng, thì ở bên kia bờ đại dương, Du Tử Lê viết một loạt bài về Phạm Ngọc Lư sẻ chia cùng bạn đọc trong nước và hải ngoại. Nhà văn Trần Hoài Thư cũng thực hiện một chuyên san Phạm Ngọc Lư trên Thư Quán Bản Thảo…

Những ngày vừa qua, đúng thời điểm chúng tôi chuẩn bị đón chờ chào đón Du Tử Lê trở về thăm quê hương xứ Quảng như lời ông hẹn với một số anh em thân tình trước đó thì đột ngột nghe tin ông qua đời. Bất chấp những chướng ngại từ nhiều mặt bởi hoàn cảnh lịch sử đất nước, sự ra đi của ông để lại nỗi tiếc thương đặc biệt với những người yêu thơ và khoảng trống hụt hẩng trong nền thi ca đương đại Việt Nam./.

Ảnh: 1/ Nhà thơ Du Tử Lê cùng tác giả bài viết
2/ Từ trái sang: Trần Phương Kỳ, Phan Ngọc Minh, Nguyễn Quang Chơn (đứng) Du Tử Lê, Trần Trung Sáng
3/ Nguyễn Quang Chơn hát tặng vợ chồng Du Tử Lê và các thân hữu những bài thơ được phổ nhạc của nhà thơ.

Gửi ý kiến của bạn
Tên của bạn
Email của bạn
31 Tháng Mười Hai 202310:10 SA(Xem: 417)
Nói một cách dễ hiểu hơn, thơ ông phù hợp với kích cỡ tôi, kích cỡ tâm hồn tôi, phù hợp với khả năng lãnh nhận, thu vào của tôi, và trong con mắt thẩm mỹ tôi,
07 Tháng Mười Một 20233:47 CH(Xem: 756)
Chúng tôi quen anh vào cuối năm 1972.
19 Tháng Mười 20231:33 CH(Xem: 981)
Anh chưa đến hay anh không đến?!
05 Tháng Mười 202312:00 SA(Xem: 22284)
Giờ đây tất cả mọi danh xưng: Nhà văn. Thi sĩ. Đại thi hào. Thi bá…với con, với mẹ, với gia đình nhỏ của mình đều vô nghĩa. 3 chữ DU-TỬ-LÊ chả có mảy may giá trị, nếu nó không đứng sau cụm từ “Người đã thoát bệnh ung thư”.
02 Tháng Chín 202312:00 SA(Xem: 13822)
Nấu cơm là công việc duy nhất trong ngày có liên quan đến cộng đồng gia đình, mà, gần đây Bố đã được miễn, vì cả nhà cứ bị ăn cơm sống hoài.
23 Tháng Sáu 202310:46 SA(Xem: 1139)
Luận văn Thạc Sĩ/ Chuyên ngành: Văn học Việt Nam của Vũ Thị Lê Duyên
04 Tháng Sáu 20232:03 CH(Xem: 1295)
Du Tử Lê nổi tiếng nhất với tư cách một thi sĩ.
30 Tháng Năm 20235:35 SA(Xem: 6564)
Hôm nay, một sáng nắng ấm, trời thu, Nam California, chúng tôi ngậm ngùi đưa tiễn một Nhà thơ.
10 Tháng Năm 20239:33 SA(Xem: 6436)
Sáng thứ tư 9/10/2019, thấy cái post của Hạnh Tuyền: “Ông ngoại đã lên trời”.
27 Tháng Tư 202312:00 SA(Xem: 11398)
Du Tử Lê, quả nhiên vẫn là một nhà thơ hiếm hoi. Anh vẫn một mình một cõi. Đó là một điều đặc biệt. Và đối với một thi sĩ, thì đó là một sự thành công.
Du Tử Lê Thơ Toàn Tập/ Trọn bộ 4 tập, trên 2000 trang
Cơ sở HT Productions cùng với công ty Amazon đã ấn hành Tuyển tập tùy bút “Chỉ nhớ người thôi, đủ hết đời” của nhà thơ Du Tử Lê.
Trường hợp muốn có chữ ký tác giả để lưu niệm, ở Việt Nam, xin liên lạc với Cô Sóc, tel.: 090-360-4722. Ngoài Việt Nam, xin liên lạc với Ms. Phan Hạnh Tuyền, Email:phanhanhtuyen@gmail.com
Ở lần tái bản này, ngoài phần hiệu đính, cơ sở HT Productions còn có phần hình ảnh trên dưới 50 tác giả được đề cập trong sách.
TÁC GIẢ
(Xem: 16703)
Ông là một nhà văn nổi tiếng của miền Nam.
(Xem: 11969)
Từ hồi nào giờ, giới sinh hoạt văn học, nghệ thuật thường tập trung tại thủ đô hay những thành phố lớn. Chọn lựa mặc nhiên này, cũng được ghi nhận tại Saigòn, thời điểm từ 1954 tới 1975.
(Xem: 18744)
Với cá nhân tôi, tác giả tập truyện “Thần Tháp Rùa, nhà văn Vũ Khắc Khoan là một trong những nhà văn lớn của 20 năm văn học miền Nam;
(Xem: 8940)
Để khuây khỏa nỗi buồn của cảnh đời tỵ nạn, nhạc sĩ Đan Thọ đã học cách hòa âm nhạc bằng máy computer.
(Xem: 8008)
Mới đây, có người hỏi tôi, nếu không có “mắt xanh” Mai Thảo, liệu hôm nay chúng ta có Dương Nghiễm Mậu?
(Xem: 417)
Nói một cách dễ hiểu hơn, thơ ông phù hợp với kích cỡ tôi, kích cỡ tâm hồn tôi, phù hợp với khả năng lãnh nhận, thu vào của tôi, và trong con mắt thẩm mỹ tôi,
(Xem: 756)
Chúng tôi quen anh vào cuối năm 1972.
(Xem: 981)
Anh chưa đến hay anh không đến?!
(Xem: 22284)
Giờ đây tất cả mọi danh xưng: Nhà văn. Thi sĩ. Đại thi hào. Thi bá…với con, với mẹ, với gia đình nhỏ của mình đều vô nghĩa. 3 chữ DU-TỬ-LÊ chả có mảy may giá trị, nếu nó không đứng sau cụm từ “Người đã thoát bệnh ung thư”.
(Xem: 13822)
Nấu cơm là công việc duy nhất trong ngày có liên quan đến cộng đồng gia đình, mà, gần đây Bố đã được miễn, vì cả nhà cứ bị ăn cơm sống hoài.
(Xem: 19050)
Tình Sầu Du Tử Lê - Thơ: Du Tử Lê - Nhạc: Phạm Duy - Tiếng hát: Thái Thanh
(Xem: 7738)
Nhưng, khi em về nhà ngày hôm nay, thì bố của em, đã không còn.
(Xem: 8636)
Thơ Du Tử Lê, nhạc: Trần Duy Đức
(Xem: 8343)
Thời gian vừa qua, nhà thơ Du Tử Lê có nhận trả lời phỏng vấn hai đài truyền hình ở miền nam Cali là SET/TV và V-Star-TV.
(Xem: 10886)
Triển lãm tranh của Du Tử Lê, được tổ chức tại tư gia của ông bà Nhạc Sĩ Đăng Khánh-Phương Hoa
(Xem: 30531)
Tôi gọi thơ Du Tử Lê là thơ áo vàng, thơ vô địch, thơ về đầu.
(Xem: 20708)
12-18-2009 Nhà thơ Du Tử Lê phỏng vấn nhạc sĩ Thân Trọng Uyên Phươn
(Xem: 25300)
Khi gối đầu lên ngực em - Thơ Du Tử Lê - Nhac: Tịnh Hiếu, Khoa Nguyễn - Tiếng hát: Đồng Thảo
(Xem: 22779)
Người về như bụi - Thơ: Du Tử Lê - Nhạc: Hoàng Quốc Bảo - Tiếng hát: Kim Tước
(Xem: 21556)
Hỏi chúa đi rồi em sẽ hay - Thơ: Du Tử Lê - Nhạc: Hoàng Thanh Tâm - Tiếng hát: Tuấn Anh
(Xem: 19612)
Khái Quát Văn Học Ba Miền - Du Tử Lê, Nguyễn Mạnh Trinh, Thái Tú Hạp
(Xem: 17924)
2013-03-30 Triển lãm tranh Du Tử Lê - Falls Church - Virginia
(Xem: 19110)
Nhạc sĩ Đăng Khánh cư ngụ tại Houston Texas, ngoài là một nhạc sĩ ông còn là một nha sĩ
(Xem: 16791)
Triển Lãm Tranh Du Tử Lê ở Hoa Thịnh Đốn
(Xem: 15988)
Triển lãm Tranh và đêm nhạc "Giữ Đời Cho Nhau" Du Tử Lê đã gặt hái sự thành công tại Seattl
(Xem: 24314)
Nhà báo Lê Văn là cựu Giám Đốc đài VOA phần Việt Ngữ
(Xem: 31736)
ngọn cây có những trời giông bão. ta có nghìn năm đợi một người
(Xem: 34785)
Cung Trầm Tưởng sinh ngày 28/2/1932 tại Hà Nội. Năm 15 tuổi ông bắt đầu làm thơ,