Phỏng vấn họa sĩ Khánh Trường v/v bộ 44 năm VHNT Hải ngoại (Kỳ 01)

10 Tháng Tư 20192:05 CH(Xem: 4749)
Phỏng vấn họa sĩ Khánh Trường v/v bộ 44 năm VHNT Hải ngoại (Kỳ 01)


Lời Nói Đầu:

Cùng lúc tập thể tỵ nạn của người Việt khắp thế giới nói chung, Hoa Kỳ nói riêng, kỷ niệm Tháng Tư Đen lần thứ 44, là sự xuất hiện của bộ sách “44 Năm Văn Học Việt Nam Hải Ngoại” do 3 tác giả Khánh Trường, Nguyễn Vy Khanh và Luân Hoán chủ biên.

Bộ sách gồm 7 cuốn khổ lớn, bìa cứng, mỗi cuốn dầy trên dưới 800tr, tổng cộng 4,900 trang, được dư luận ghi nhận là công phu, đồ sộ nhất của sinh hoạt văn học hải ngoại trên 40 năm qua.

Chúng tôi mở cuộc phỏng vấn trực tiếp 3 tác giả này, hầu gửi đến bạn đọc cái nhìn sát thực với ít nhiều trân trọng dành cho công trình đó.
Kính mời quý ban đọc theo dõi.

KhanhTruong 01

Du Tử Lê (DTL): Dường như ông và 2 người bạn đồng tâm huyết là Nguyễn Vy Khanh và Luân Hoán, muốn đánh dấu 44 năm tỵ nạn của người Việt ở hải ngoại bằng bộ sách đồ sộ 7 cuốn khổ lớn, bìa cứng? (*)

KhánhTrường (KT): Vâng. Đúng vậy.

DTL- Ông hay ai là người đầu tiên đưa ra ý kiến phải gọi là rất “hoành tráng” này?

KT: Tôi. Một lần tái khám địch kỳ, bs khuyên tôi tìm việc gì đó làm, một hình thức vật lý trị liệu, nếu không muốn rơi sâu vào trầm cảm, và đáng sợ hơn, sẽ vướng phải bệnh mất trí nhớ mà đa số người già thường mắc. Làm gì nhỉ? Nghề chính của tôi là vẽ. Nhưng do tai biến đột quỵ, phải ngồi xe lăn, tay vụng về, chỉ sử dụng được khoảng 30%. Cũng có nghĩa tôi không còn vẽ được chi tiết. Nói rõ hơn, tôi không vẽ được nữa loại tranh có hình thể. Vì thế tôi chuyển qua trừu tượng. Tranh trừu tượng nghiêng về biểu cảm, qua màu sắc, bố cục, không đòi hỏi sự chính xác, những đường cọ sai trật có khi lại hay. Sau ngày bị bệnh cho đến hôm nay tôi đã có bốn cuộc triển lãm với trường phái này. Nhưng càng ngày tay tôi càng vụng về, cầm nắm rất chật vật, điển hình, ăn cơm, tôi không cầm đũa được, phải dùng muỗng. Trước đây khoảng 5 năm, tuy vụng về nhưng tôi vẫn sử dụng được cọ sơn, nay gần như vô phương. Một họa sĩ không thể vẽ, có lẽ không có nỗi buồn và tuyệt vọng nào lớn hơn. Triệu chứng trầm cảm có nguy cơ ló dạng. Theo lời khuyên của bs, tôi mở fb để có cớ bận rộn.Và rồi không biết từ bao giờ tôi lại bị cuốn vào vòng xoáy chữ nghĩa. Trên fb, tôi “gặp” nhà thơ Hoàng Hưng, trong nhóm chủ trương Văn Việt online. Anh muốn đăng lại trên trang này những tác giả hải ngoại, tài liệu lấy từ bộ bộ 20 Năm VHVNHN (1975-1995) do tôi đồng thực hiện với Cao Xuân Huy, Trương Đình Luận 20 năm trước. Hoàng Hưng nhờ tôi tìm người scan lại bộ sách. Từ đó tôi nẩy sinh ý định sẽ thực hiện bộ mới: 44 Năm HVNHN (1975-2019V), dựa trên bộ cũ. Cập nhật những tác giả đã có, đồng thời bổ sung những tác giả mới. Nhưng do bệnh tật (từ ngày bị tai bị đột quỵ, ngót 20 năm gần như tôi xa lìa hẳn thế giới văn nghệ, cắt đứt mọi quan hệ và mù mịt những diễn biến đã xảy ra trong một thời gian dài, 2 thập niên), một phần nữa, do khả năng hữu hạn về nội lực, chắc chắn một mình tôi không làm nổi. Phải mời thêm vài người cùng thực hiện. Mời ai? Tôi nghĩ ngay đến Nguyễn Vy Khanh, một nhà phê bình văn học, và cũng là cựu quản thủ thư viện., Do nghề nghiệp (tay phải và trái), anh NVK hẳn không xa lạ gì với văn học Việt Nam hải ngoại. Người thứ 2, nhà thơ Luân Hoán, chủ nhân website Vuông Chiếu. Dễ chừng trên 15 năm nay, hầu hết mọi tác giả hải ngoại đều có mặt trong Vuông Chiếu. Với nguồn tư liệu phong phú từ Vuông Chiếu. Với óc làm việc khoa học, qui củ và nguồn tư liệu dồi dào của một cựu quản thủ thư viện. Hai vị khách mời này quá lý tưởng. Cả hai vui vẻ nhận lời, chúng tôi bắt tay thực hiện bộ sách. Đầu tiên, tôi nhờ nhà thơ Thành Tôn, anh Nguyễn Vũ (một người rất giỏi về computer) scan nốt bộ 20 năm VHVNHN đã scan một phần theo yêu cầu của Hoàng Hưng, Sau đó tôi lại nhờ kỹ sư Tạ Quốc Quang (em ruột nhà văn Song Thao) chuyển bản scan từ pdf sang word. Công việc khá cực nhọc. Tạ Quốc Quang đã suốt ba tháng ròng rã đọc, sửa, đánh máy lại những sai trật, thiếu sót (rất nhiều), do phải scan từ bộ sách in đã lâu, chữ nhỏ, nhòe, giấy mỏng. Cuối cùng cũng xong. Tôi chuyển đến Nguyễn Vy Khanh, Luân Hoán mỗi vị một bản, làm nền. Chúng tôi email, gọi điện thoại cho các văn thi hữu đã góp mặt trong bộ 20 năm… yêu cầu họ cập nhật. Những vị đã chết hoặc không tìm ra địa chỉ (emal hay nơi cư trú), nếu có được tư liệu mới, chúng tôi tự động cập nhật, bằng không đành giữ nguyên như trong bộ cũ. Song song, chúng tôi mời thêm những khuôn mặt mới hoặc lấy từ website Vuông Chiếu, Thư Ấn Quán của nhà văn Trần Hoài Thư. Hai nơi này luôn có nguồn tư liệu vô cùng phong phú, từ tiểu sử, hình ảnh đến những sáng tác tiêu biểu.

DTL: Tôi nhớ cách đây hơn 20 năm, chính ông cũng là người vận động, thực hiện bộ sách “20 năm VHNT VIệt Hại Ngoại” cùng một số bằng hữu khác. Và hôm nay là “Tuyển tập 44 năm Văn học Việt Nam hải ngoại 1975-2019”. Câu hỏi được đặt ra là: Phải chăng ông luôn thích làm những việc tạm gọi là “cực kỳ khó khăn”, khi mà tình trạng sức khỏe của ông thực sự không cho phép?

KT: Không phải tôi muốn làm những việc “cực kỳ khó khăn” như anh nói đâu. Tất cả hình như bắt nguồn từ những cơ duyên.

20 năm trước tôi làm tờ Hợp Lưu, nhờ vậy tôi có dịp tiếp xúc khá nhiều anh chị em cầm bút hải ngọai. Ông Trương Đình Nho, giám đốc nhà xuất bản Đại Nam, gợi ý: “KT quen biết nhiều giới văn nghệ, nên chăng thực hiện một bộ sách đánh dấu 20 năm VHVNHN? Tôi in cho.” 20 năm trước việc in ấn còn khó khăn và tốn kém. Giám đốc một nhà xuất bản lớn nhất hải ngoại đã nói thế, còn gì bằng. Tôi bàn với nhà văn Cao Xuân Huy. Phân công: tôi chịu trách nhiệm soạn thảo nội dung, mời các văn thi hữu tham gia. Cao Xuân Huy đánh máy. Trương Đình Luận (em ruột Trương Đình Nho) đọc, sửa lỗi chính tả. Ngoài phần văn học, bộ sách có thêm mảng tranh tượng của gần 100 họa sĩ, điêu khắc gia hải ngoại, in màu tiêu chuẩn cao. Bộ sách gồm 2 cuốn, tổng cộng gần 2.000 trang, khổ lớn, bìa cứng. Ông Trương Đình Nho khá hào phóng, bộ sách được in ở Hồng Kông tốn 20.000 đô, chưa kể 10.000 tiền nhuận bút cho tôi và Cao Xuân Huy.

Nay, bộ 44 năm VHVNHN hình thành và hoàn tất vẫn từ một cơ duyên không định trước.

Nguyên nhân thứ 1: Do yêu cầu của nhà thơ Hoàng Hưng muốn giới thiệu mảng VHVNHN trên Văn Việt online, do anh và vài văn hữu chủ trương, lấy bộ 20 năm… làm chủ đạo. Sẵn trớn tôi nhờ scan lại toàn phần bộ sách và đổi từ dạng pdf sang word để có thể thêm bớt, cập nhật nếu tái bản.

Nguyên nhân thứ 2: Bs khuyên tôi chống trầm cảm và bệnh mất trí nhớ bằng phương pháp vật lý trị liệu, cho cả thể xác lẫn tinh thần: Tìm một công việc nào đó thật bận rộn để trí óc không chạy rông, suy nghĩ tiêu cực. Tôi nghĩ, thay vì tái bản bộ 20 năm… sao không thực hiện bộ mới, đánh dấu 44 năm, kể từ 1975? Đã có bộ 20 năm… làm nền, việc thực hiện bộ 44 năm… ắt không khó.

Và mọi việc cứ thế, tuần tự nhi tiến.

(Kỳ sau tiếp)
_____________
(*) "Tuyển tập 44 năm Văn học Việt Nam Hải ngoại” do Mở Nguồn xuất bản tại Hoa Kỳ, 2019.

Gửi ý kiến của bạn
Tên của bạn
Email của bạn
29 Tháng Mười Một 202312:00 SA(Xem: 16699)
Ông là một nhà văn nổi tiếng của miền Nam.
14 Tháng Chín 202312:00 SA(Xem: 11968)
Từ hồi nào giờ, giới sinh hoạt văn học, nghệ thuật thường tập trung tại thủ đô hay những thành phố lớn. Chọn lựa mặc nhiên này, cũng được ghi nhận tại Saigòn, thời điểm từ 1954 tới 1975.
12 Tháng Chín 202312:00 SA(Xem: 18743)
Với cá nhân tôi, tác giả tập truyện “Thần Tháp Rùa, nhà văn Vũ Khắc Khoan là một trong những nhà văn lớn của 20 năm văn học miền Nam;
06 Tháng Chín 202312:00 SA(Xem: 8938)
Để khuây khỏa nỗi buồn của cảnh đời tỵ nạn, nhạc sĩ Đan Thọ đã học cách hòa âm nhạc bằng máy computer.
02 Tháng Tám 202312:00 SA(Xem: 8006)
Mới đây, có người hỏi tôi, nếu không có “mắt xanh” Mai Thảo, liệu hôm nay chúng ta có Dương Nghiễm Mậu?
21 Tháng Năm 202312:00 SA(Xem: 33251)
Bài thơ đầu tiên (?) của Tô Thùy Yên được giới thiệu trên Sáng Tạo, gây tiếng vang lớn và, dư âm của nó, kéo dài nhiều năm sau, là “Cánh đồng con ngựa chuyến tàu” viết tháng 4 năm 1956.
27 Tháng Tư 20239:42 SA(Xem: 5228)
Nói cách khác, theo tôi, Vĩnh Quyền nhà văn đã vượt trên chính mình. Điều không dễ với khá nhiều người cầm bút, còn lại.
16 Tháng Ba 202312:00 SA(Xem: 9082)
Người đầu tiên hăm hở xắn tay áo, bước vào lãnh vực xuất bản, giai đoạn sơ khai, là ông Đỗ Ngọc Tùng, nhà Đại Nam
02 Tháng Ba 202312:00 SA(Xem: 9905)
Tôi không rõ thời gian ở VN trước tháng 4-1975, nhà báo Ngọc Hoài Phương có làm thơ nhiều không?
18 Tháng Hai 202312:00 SA(Xem: 19297)
Nếu không kể những nhà xuất bản chuyên nghiệp như nhà Sống Mới, Khai Trí, Đồng Nai, Nguyễn Đình Vượng, hay Lá Bối, An Tiêm, Nam Sơn, Trí Đăng…thì, những nhà xuất bản được điều hành bởi các nhà văn, nhà thơ cũng đã tạo được ít, nhiều tiếng.
Du Tử Lê Thơ Toàn Tập/ Trọn bộ 4 tập, trên 2000 trang
Cơ sở HT Productions cùng với công ty Amazon đã ấn hành Tuyển tập tùy bút “Chỉ nhớ người thôi, đủ hết đời” của nhà thơ Du Tử Lê.
Trường hợp muốn có chữ ký tác giả để lưu niệm, ở Việt Nam, xin liên lạc với Cô Sóc, tel.: 090-360-4722. Ngoài Việt Nam, xin liên lạc với Ms. Phan Hạnh Tuyền, Email:phanhanhtuyen@gmail.com
Ở lần tái bản này, ngoài phần hiệu đính, cơ sở HT Productions còn có phần hình ảnh trên dưới 50 tác giả được đề cập trong sách.
TÁC GIẢ
(Xem: 16699)
Ông là một nhà văn nổi tiếng của miền Nam.
(Xem: 11968)
Từ hồi nào giờ, giới sinh hoạt văn học, nghệ thuật thường tập trung tại thủ đô hay những thành phố lớn. Chọn lựa mặc nhiên này, cũng được ghi nhận tại Saigòn, thời điểm từ 1954 tới 1975.
(Xem: 18743)
Với cá nhân tôi, tác giả tập truyện “Thần Tháp Rùa, nhà văn Vũ Khắc Khoan là một trong những nhà văn lớn của 20 năm văn học miền Nam;
(Xem: 8938)
Để khuây khỏa nỗi buồn của cảnh đời tỵ nạn, nhạc sĩ Đan Thọ đã học cách hòa âm nhạc bằng máy computer.
(Xem: 8006)
Mới đây, có người hỏi tôi, nếu không có “mắt xanh” Mai Thảo, liệu hôm nay chúng ta có Dương Nghiễm Mậu?
(Xem: 416)
Nói một cách dễ hiểu hơn, thơ ông phù hợp với kích cỡ tôi, kích cỡ tâm hồn tôi, phù hợp với khả năng lãnh nhận, thu vào của tôi, và trong con mắt thẩm mỹ tôi,
(Xem: 754)
Chúng tôi quen anh vào cuối năm 1972.
(Xem: 981)
Anh chưa đến hay anh không đến?!
(Xem: 22281)
Giờ đây tất cả mọi danh xưng: Nhà văn. Thi sĩ. Đại thi hào. Thi bá…với con, với mẹ, với gia đình nhỏ của mình đều vô nghĩa. 3 chữ DU-TỬ-LÊ chả có mảy may giá trị, nếu nó không đứng sau cụm từ “Người đã thoát bệnh ung thư”.
(Xem: 13821)
Nấu cơm là công việc duy nhất trong ngày có liên quan đến cộng đồng gia đình, mà, gần đây Bố đã được miễn, vì cả nhà cứ bị ăn cơm sống hoài.
(Xem: 19046)
Tình Sầu Du Tử Lê - Thơ: Du Tử Lê - Nhạc: Phạm Duy - Tiếng hát: Thái Thanh
(Xem: 7735)
Nhưng, khi em về nhà ngày hôm nay, thì bố của em, đã không còn.
(Xem: 8633)
Thơ Du Tử Lê, nhạc: Trần Duy Đức
(Xem: 8340)
Thời gian vừa qua, nhà thơ Du Tử Lê có nhận trả lời phỏng vấn hai đài truyền hình ở miền nam Cali là SET/TV và V-Star-TV.
(Xem: 10884)
Triển lãm tranh của Du Tử Lê, được tổ chức tại tư gia của ông bà Nhạc Sĩ Đăng Khánh-Phương Hoa
(Xem: 30527)
Tôi gọi thơ Du Tử Lê là thơ áo vàng, thơ vô địch, thơ về đầu.
(Xem: 20705)
12-18-2009 Nhà thơ Du Tử Lê phỏng vấn nhạc sĩ Thân Trọng Uyên Phươn
(Xem: 25299)
Khi gối đầu lên ngực em - Thơ Du Tử Lê - Nhac: Tịnh Hiếu, Khoa Nguyễn - Tiếng hát: Đồng Thảo
(Xem: 22777)
Người về như bụi - Thơ: Du Tử Lê - Nhạc: Hoàng Quốc Bảo - Tiếng hát: Kim Tước
(Xem: 21554)
Hỏi chúa đi rồi em sẽ hay - Thơ: Du Tử Lê - Nhạc: Hoàng Thanh Tâm - Tiếng hát: Tuấn Anh
(Xem: 19609)
Khái Quát Văn Học Ba Miền - Du Tử Lê, Nguyễn Mạnh Trinh, Thái Tú Hạp
(Xem: 17919)
2013-03-30 Triển lãm tranh Du Tử Lê - Falls Church - Virginia
(Xem: 19108)
Nhạc sĩ Đăng Khánh cư ngụ tại Houston Texas, ngoài là một nhạc sĩ ông còn là một nha sĩ
(Xem: 16787)
Triển Lãm Tranh Du Tử Lê ở Hoa Thịnh Đốn
(Xem: 15985)
Triển lãm Tranh và đêm nhạc "Giữ Đời Cho Nhau" Du Tử Lê đã gặt hái sự thành công tại Seattl
(Xem: 24311)
Nhà báo Lê Văn là cựu Giám Đốc đài VOA phần Việt Ngữ
(Xem: 31731)
ngọn cây có những trời giông bão. ta có nghìn năm đợi một người
(Xem: 34784)
Cung Trầm Tưởng sinh ngày 28/2/1932 tại Hà Nội. Năm 15 tuổi ông bắt đầu làm thơ,