Nhìn Xuống

Chiều khuất sau dãy nhà gạch. Những vạt nắng cuối bám vào mấy chân thềm lở loét, cũng bị dập tắt. Gió lao xao trong mấy vòm lá cao. Từng phiến mây bềnh bềnh thấp trên hàng cây gỗ dầu sùi bụng. Nước ì ào vỗ vào chân cầu, phía sau; cho Bái cảm tưởng rượi mát dọc xống lưng.

Tiếng quạt trần xệch xệch quay trong căn phòng ngổn ngang bàn ghế. Những xấp hồ sơ bị hất tung, lả tả trên nền đá hoa ố bẩn. Hai đứa nhỏ con Tư Thọt bán quán, đang đào lỗ bằng chiếc muỗng múc canh bên hông dẫy nhà dùng làm quầy hàng quân tiếp vụ. Con chó ghẻ dí mõm hít hít mấy chiếc lon rỉ treo tòng teng nơi hàng rào kẽm gai, bao quanh mặt tiền doanh trại. Cả không gian hẫng chìm trong cái mênh mông thẳm cùng của một quạnh hiu mệt nhọc. Cái êm ả lừ đừ, vữa nát của một chiều ngày nghỉ. Một ân huệ của những kẻ vướng mắc trong một tập thể nháo nhào. Mọi hoạt động đúc khuôn của những con người máy đã tạm thời đứt đoạn. Họ biến đi như bầy kiến, tan tác sau cơn lốc lớn.

Một mình, ngồi trên những bao cát mục, Bái ngập ngừng dơ cao viên đá. Chàng nheo mắt nhìn, xong lại buông thõng tay xuống. Vốc đá trong tay Bái đã được ném đi, nhưng không viên nào trúng đích. Bái dồn tất cả hy vọng vào viên đá cuối cùng này. Cơ hội chót để thanh toán mục tiêu. Bái không ngờ mình tệ đến thế. Chỗ cao lắm cũng chưa tới năm thước, mà dễ gì đã tới bốn thước. Bái nghĩ. Mẩu thuốc vẫn còn thoi thóp khói. Lửa bén chậm, lan trong từng sợi thuốc vàng đục. Chàng thấy rõ lớp giấy ngoài rộp lên, ngả từ vàng, đỏ sang xám, rồi đen trước khi thành tro. Có một chút thất vọng, chán chường nào đấy, dấy lên đầy tâm hồn Bái. Chàng cố gắng tránh giáp mặt với sự thực thảm hại của đời mình. Chàng muốn kéo dài thêm những giây phút hy vọng, những giây phút tự phỉnh phờ, dối gạt. Chàng muốn phủ nhận, quay mặt với chính mình. Với cái ý tưởng đã đến với chàng, khi mẩu thuốc vừa được búng ra, và những viên đá đầu tiên nhắm tới mục tiêu, với tất cả tự tin, hăm hở; rằng, cuối cùng, dù thế nào, rồi đời mình cũng không khác gì hơn mẩu thuốc thoi thóp kia, và những nỗ lực suốt kiếp, cũng chỉ như vốc đá vô tri, đôi vào khoảng không cùng thẳm.

Chúng ta sống để nhặt nhạnh những mảnh đá vô tri, rồi không ngừng ném vào hư không những nỗ lực vô nghĩa; chất cao thêm ngọn tháp riêng của những đời tuyệt vọng.

Anh, chẳng lẽ anh lại là người giựt mất của em chiếc phao cuối cùng mà, em đang bám đó sao?

Anh, anh nói đi. Anh giải thích đi. Có phải thế? Có phải chúng ta đã lầm? Chúng ta đã dối gạt nhau ngay từ phút đầu tiên của cuộc tình khổ ải này? Không còn một con đường nào khác để dẫn giắt em đi nữa sao? Chỉ một con đường này! Sao lại con đường này mà, không là một lối nào khác?

Anh, anh nhìn xuống thân thể em đi. Anh hãy mở lớn mắt. Mở lớn nữa. Nhìn em. Nhìn em đi. Nào anh! Anh Bái. Anh thấy gì? Những gì của cuộc tình mình? Những gì của anh, cho anh và cho em? Anh có nghe gì không? Anh Bái.

Không. Không. Em không thể mãi sống trong tình cảnh này. Em muốn chết mặc dù em chưa từng sống. (Đã mấy ai tới lúc chết mà dám chắc mình đã có một thời để sống? Chúng ta hơn thượng đế ở chỗ chúng ta có sự chết. Có sự chết, ngay khi sự sống chưa thành hình!)

Em không thể mãi như thế này. Em vẫn nghĩ, hay ít ra vẫn hằng tự cho mình phải khác hơn. Anh thấy không? Bái! Tự căn bản khi em chọn yêu anh… Mà, cũng không phải đâu. Em muốn nói lại. Em muốn anh hiểu, tình yêu không có trong nó một chọn lựa, cân nhắc nào hết. Em yêu anh, tình cờ yêu anh. Tình cờ ngang như định mệnh. Em tự gắn đời em vào anh. Em đã sống. Những ngày trong sự sống của anh. Cho sự sống của đời anh. Nếu có thể nói được một cách nào khác hơn, thì em đã chết. Em giết chết em, khi em yêu anh. Nhưng không lẽ anh, chính anh, anh lại giết em một lần nữa? Anh Bái. Bái ơi. Nói đi. Nhìn em đi. Em. Đây em. Tước đây. Tước của anh đây mà. Này đôi môi em. Này cánh tay em. Này mái tóc em. Này đôi mắt, này thân xác, này tâm hồn em, của anh. Của anh hết đó. Anh hiểu gì? Hiểu gì không anh? Bái. Bái ơi. Đừng. Anh đừng quan tâm tới những giọt nước mắt em. Có xá gì một dòng lệ ứa. Có xá gì đâu anh. Phải thế không anh? Bởi, anh biết rồi mà. Đã bao đêm em khóc thầm, khóc vụng. Đã bao đêm nghĩ tới anh, và nỗi khốn khó của cuộc tình mình. Đấy. Hạnh phúc mà anh mưu cầu đem đến cho em. Đấy. Tương lai mà anh đã vẽ trong trí tưởng em. Đấy, không phải là những giọt lệ buồn tủi đâu. Nó là đời em. Nó là tương lai. Là hạnh phúc. Phải thế chăng, những thứ anh muốn đem đến cho em. Anh. Bái. Bái.

Bái rùng mình. Chàng nhắm nghiền đôi mắt. Cạnh sắc của viên đá dăm lún sâu vào mấy đầu ngón tay Bái, nhói buốt. Những sợi gân lạc lõng, ngoằn ngoèo nổi dưới lớp da nắng sạm. Chàng không muốn nhớ. Không muốn nhớ, nhưng cũng chẳng cách nào để quên, (có lẽ phải định nghĩa lại, con người, chẳng hạn, loài động vật duy nhất, biết, hay phải nhai lại thời gian qua trên đời mình.)

Bây giờ, Bái một mình, trên những bao cát mục. Bây giờ, Bái một mình, trở về, ngồi giữa tiếng ì ào của con nước vỗ đều chân cầu. Tiếng xệch xệch của quạt trần. Tiếng lao xao trên cao của lá. Tiếng tịch mịch của hư không. Bái đã trở về. Chỉ một mình Bái chọn trở về bên trong hàng rào kẽm này. Bái không muốn thấy mặt ai, sau mỗi lần gặp Tước. Bái cũng không muốn trở về căn phòng có bốn bức tường nứt ố. Bái muốn một mình. Một mình tận hưởng những dư âm, những váng vất của khoảnh khắc ngắn ngủi được gần gụi Tước. Chàng muốn một mình ngắm nhìn hạnh phúc, gậm nhấm đau thương, cất dấu nhục nhã. Chàng trở về, ngồi đây, vì không còn một nơi nào khác để đến. Một chốn nào khác, để ngồi. Và chàng đang ngồi trong giọng nói, trong đôi mắt mở lớn của Tước, một giờ qua. Đôi mắt đã nhốt giam hồn Bái. Đã soi sáng từng giây hạnh phúc chàng, hiếm mụôn. Đôi mắt đã vỗ về Bái trong những cơn mơ thảm thiết. Đã phủ dụ Bái trong nhiều lần tay xuôi. Đã đẩy đưa Bái tới những phần đất hoang vu của trí tưởng rực rỡ, nỗi nhớ đầm đìa. Của những cơn yêu đấu thảng thốt.

Giờ, cũng đôi mắt ấy, cũng nguồn suối lung linh đời Bái, cũng căn nhà tù hoan lạc, cũng miếng vườn ơn phúc, nơi Bái khao khát được chung thân trú đụt, vĩnh viễn yên nghỉ, một giờ qua, đã mở. Một giờ qua, đã thắp lên những tia nhìn đèn hương nghĩa địa. Những tia nhìn như những lằn roi vun vút quất bầm thần trí Bái; bật máu ê chề tâm hồn Bái. Bái lảo đảo đứng dậy. Tay chàng như đã lìa khỏi vai. Chân chàng như đã đứt khỏi thân. Óc chàng khô giòn (tưởng như có thể lôi ra khỏi sọ.) Nỗi đớn đau, tự sỉ, kéo gập người chàng xuống.

Bái nghiến răng cất bước. Tước rũ lả như một hình nhân sũng nước. Tóc nàng xổ tung, bết dính trên đôi vai trần, lấm tấm mồ hôi.

Tôi lập lại câu hỏi của Tước, cho chính mình, vì sao? Vì sao? Vì sao? Vì sao? Vì sao? Vì sao?

Vì sao? Tôi không thể giải thích. Như sự có mặt của tôi hôm nay, giữa dòng sống này. Cũng như tôi vẫn tự hỏi: Mày là người ư? Mày có thật là người? Người là gì? Động vật có xương sống? Loài có vú? Sinh vật duy nhất biết hoặc, phải nhai lại thời gian qua trên đời mình? Hay là tất cả? Tất cả? Có nghĩa gì? Cách nào để biện biệt?

Bái không dám ngoái nhìn. Chàng đi về phía cửa sổ. Thành phố dưới thấp. Nắng ối vàng trên những mái ngói đỏ. Những ngã tư, nhìn từ trên cao, cắt khu phố thành nhiều ô vuông nhấp nhô, nóc nhọn.

Có phải anh đứng đây rất lâu? Lâu lắm. Tuồng như lúc em mới chợp mắt chút. Rồi anh nghe được tiếng nước chảy. Anh quay lại. Em đang bụm tay, vả nước vào mặt. Khi em đứng chải tóc trước tấm gương treo góc phòng, anh quàng tay qua vai em. Em xoay người lại, ngả vào anh. Đôi mắt em ướt, nhắm. Hàng mi dài, chúc xuống. Khuôn mặt lạnh trơ như có một khoảng cách đắp ngang, dựng ngược. Tuy thế, anh vẫn cúi xuống. Và chúng mình hôn nhau. Không. Chỉ có anh hôn em mà thôi. Đúng rồi. Chỉ có anh. Em chưa một lần hôn anh mà. Em có biết hôn thế nào đâu. Đúng không? Em chẳng thường nói thế là gì. Rồi anh kê cầm mình lên tóc em. Anh loay hoay muốn nói với em một lời nào đấy. Một lời nào. Bất cứ. Chỉ miễn sao khoả lấp được cái sượng sùng, trơ trẽn còn nguyên trên môi anh. Một lời nào. Thí dụ. Anh yêu em. Một lời thật vô duyên, lúc đó. Nhưng, dẫu sao, cũng còn có một lời nói. Một tiếng kêu gì đó. Khác hơn tiếng quạt rè rè trên chiếc bàn thấp. Vậy mà, anh cũng không tài nào, mở miệng.

Có phải sau đấy, anh đã đưa em xuống phố, trong nắng trưa. Chúng ta tới ngôi quán bên cạnh Chùa Chà. Anh gọi mì và, chúng ta cố nuốt trôi những sợi mì nguội ngắt, tanh nhợn. Như nuốt chính những sợi oan khiên đời mình, tẻ nhạt. Hình như em đã bao lần chực khóc…

Phải chăng, niềm ân hận duy nhất, trong cuộc tình này, là chúng ta, chưa tự tay giết nhau. Hoặc em, hoặc anh, ai trong hai đứa, sẽ là kẻ ra tay trước nhất?

Bái sửa lại thế ngồi. Buổi chiều không còn một dấu tích gì ngoài tiếng sóng vẫn ì ào vỗ đều chân cầu. Gió vẫn lao xao trong những vòm lá cao.

Hai đứa nhỏ đã trở về và, bỏ quên chiếc muỗng múc canh bên cạnh những chiếc hố nhỏ do chúng đào. Chiếc quạt trần không còn xệch xệch quay nữa. Trong phòng, ngọn đèn, kẻ nào đã bật sáng.

Bái chăm chú tìm lại mục tiêu. Mẩu thuốc đã cháy rụi, chỉ còn là nhúm tro nguyên hình thể cũ. Bái dơ cao viên đá. Chàng không thể không đôi nó đi, dù mục tiêu đã tắt lạnh. Đốm lửa hết thoi thóp. Lần này, Bái ném trúng. Tàn tro khẽ bung tới. Bật lên rồi tan ra, lả tả. Không một sợi khói mỏng manh nào bay lên. Đó, nỗ lực cuối của một nhặt nhạnh suốt kiếp.

Có phải lúc về, anh đã đưa em ra tận bến xe lam cùng Nhự? Nhự có ý nhắc tới cuộc tình lỡ dở và, lời nguyền trên số phận. Chúng mình đã lùi bước, khi ngang qua một con phố hẹp. Anh chỉ cho em thấy dáng đi của Nhự.

Nhìn từ sau, Nhự như một nhánh cây non; nhưng đã sớm ra chiều héo muộn.